(دوشنبه ۲۰ خرداد ۱۳۹۸)
۲۰:۲۶
سندرم متابولیک به مجموعه‌ای از عوامل شامل فشار خون بالا، سطح بالای قند خون ناشتا و چاقی شکمی گفته می‌شود که خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی_عروقی و دیابت نوع۲ را افزایش می‌دهد.
این سندرم با نام سندرم مقاومت به انسولین هم شناخته می‌شود. سندروم متابولیک، یک بیماری خاص نیست بلکه دربرگیرنده‌ی عواملی است که فرد را در خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری قلبی_عروقی و همچنین دیابت نوع دوم قرار می‌دهد. در این مطلب شما را با این بیشترآشنا خواهیم کرد.
علائم سندرم متابولیک
بنابر نظر پزشکان و انجمن قلب آمریکا، فردی که حداقل، سه مورد از ۵ علامت زیر را داشته باشد، به سندرم متابولیک مبتلاست:
• بالابودن دور کمر مردان، 102 سانتی‌متر یا بیشتر و زنان 88 سانتی‌متر یا بیشتر.
• بالابودن میزان تری‌گلیسریدها معادل یا بالاتر از 150 میلیگرم در دسی‌لیتر.
• کاهش میزان کلسترول خوب (HDL) مردان به کمتراز 40 میلی‌گرمدردسی‌لیتروزنانبهکمتراز 50 میلی‌گرمدردسی‌لیتر.
• بالا بودن فشار خون، 130 روی 85 میلی‌متر جیوه یا بیشتر.
• بالا بودن میزان قند خون ناشتا، 100 میلیگرم در دسی‌لیتر یا بیشتر.
داشتن سه تا از پنج علامت فوق، بیانگر خطر بیشتر ابتلا به بیماری‌های قلبی_عروقی مانند حمله قلبی یا سکته قلبی و دیابت نوع۲ است.
درمان سندرم متابولیک
هدف از تشخیص این سندرم، پیش از هر چیزی، شناسایی افرادی است که مستعد ابتلا به سندرم متابولیک هستند، اما می‌توانند با اصلاح سبک زندگی خود، بدون استفاده از دارو، عوامل بیماری‌زا را از خود دور کنند.
هیچ قرص جادویی برای برطرف کردن سندروم متابولیک وجود ندارد. ازلحاظ دارویی، این بیماری توسط روش‌های تدریجی درمان می‌شود. معمولاً افراد یک نوع دارو را برای برطرف کردن علائم خود مصرف می‌کنند، مانند: استاتینها، برای کنترل سطح کلسترول، داروهای کاهش‌دهنده فشارخون، داروهای کاهش دهند تری گلیسیرید و برخی هم به سراغ داروهای کنترل‌کننده قند خون می‌روند. تا به امروز، هیچ دارویی برای مقاومت به انسولین تأیید نشده است. راهی بهتر و طبیعی‌تر برای درمان این مشکل –راهیکهبتواندتماماینمشکلاترابه‌صورتهم‌زمانموردهدفقراردهد–عبارت‌انداز: داشتن یک رژیم غذایی سالم وورزش منظم.
تغییرات قابل توجه در شیوهٔزندگیمی‌تواندازابتلابهبیماری‌هایمرتبطپیشگیریبهعمل آورده یا دست کم ابتلا به آن‌ها را به تأخیر بیندازد.
• کاهش وزن، به ویژه در قسمت بالایی بدن می‌تواند در درمان بسیار مؤثر باشد.با کاهش حتی ۵ تا ۱۰ درصد از وزن بدن، سطح انسولین و فشار خون کاهش می‌یابد و بدین ترتیب ریسک ابتلا به دیابت نیز کاهش می‌یابد.
تحرک داشته باشید. روزانه فعالیت بدنی با شدت متوسط داشته باشید.
فعالیت بدنی‌تان را افزایش دهید؛ حتی۳۰ دقیقه پیاده‌روی سریعِ روزانه می‌تواند سطح انسولین خون، فشار خون و سطح کلسترول خون را بهبود بخشد و خطر ابتلا یا پیشرفت دیابت‌ها را کاهش دهد.
انجمن قلب آمریکا، انجام حداقل ۱۵۰ دقیقه ورزش را در هفته توصیه می‌کند. این زمان را می‌توان به جلسات ۱۰ دقیقه‌ای تقسیم‌بندی کرد. بهترین ورزش برای شروع، پیاده‌روی است.
نقش تغذیه در درمان و کنترل سندروم متابولیک :
• مصرف رژیم غذایی مناسب که قند، چربی و سدیم کمی دارد، این رژیم‌ها بر مصرف میوه، سبزیجات، ماهی و غلات کامل و سبوسدار تمرکز دارند .پیش از آن که رژیم غذایی سرخودی را شروع کنید با پزشک خود در رابطه با شروع یک رژیم غذایی سالم مشورت کنید. توصیه می‌شود که غذاهای پُرفیبر بخورید و غلات آماده، حبوبات، میوه‌ها و سبزیجات همواره در سبد غذایی شما وجود داشته باشند. این مواد غذاییغنی از فیبر هستند در نتیجه مصرف آن‌ها سطوح انسولین را کاهش می‌دهد.
پسرژیم غذایی سالمی را شروع کنید. میوه و سبزی فراوان بخورید. به جای مصرف گوشت قرمز، مصرف قسمت‌های کم چرب گوشت سفیدیا ماهی را ترجیح دهید. مصرفماهیهایچربجهتدریافتاسیدهایچربامگا۳یامصرفمکملهایامگا۳جهتکاهشسطحتریگلیسرید،افزایشHDLوجلوگیریازرسوبچربیدردیوارهسرخرگهابسیارمفیداست.
از مصرف غذاهای فرایند شده یا پُرچرب و به شدت سرخ شده اجتناب نمایید. نمک سر سفره را حذف کرده و در عوض از سبزیجات یا دیگر ادویه‌های گیاهی به عنوان طعم دهنده غذا استفاده نمایید.
شیر و لبنیات باید از نوع کم چرب انتخاب شوند.
مصرف چربی های اشباع مانند روغن جامد وکره محدود شوند
و به جای انها به مقدار مناسب از روغن زیتونو روغن کانولا الستفاده شود.
مواد غذایی که سندرم متابولیک را بدتر می‌کنند:
غذاهای تهی از مواد مغذی و فراوری‌شده
تا آنجا که ممکن است از مصرف غذاهای بی‌کیفیت و فراوری‌شده خودداری نمایید. غذاهای یخ‌زده، بسته‌بندی‌شده و کنسروی، که معمولاً از مواد مغذی تهی شده‌اند و مملو از مواد افزودنی ناسالم و مواد نگه‌دارنده می‌باشند، که برای سلامتی شما مناسب نیستند.
مصرف فست فودها و برخی از مواد غذایی فراوری‌شده، ناسالم‌ترین موادی هستند که امروزه بروز سندرم متابولیک را در کودکان و بزرگ‌سالان افزایش می‌دهند
شیرین‌کننده‌های مصنوعی
شیرین‌کننده‌های مصنوعی به‌طور مستقیم با بروز دیابت و سندرم متابولیک در ارتباط هستند. مصرف مکرر شیرین‌کننده‌های حاوی آسپارتام، سوکرالوز و ساخارین نیز می‌تواند خطر افزایش وزن، سندرم متابولیک، دیابت نوع2 و بیماری‌های قلبی عروقی را افزایش دهد.
نوشابه‌ها
ازآنجاکه نوشابه‌ها حاوی شیرین‌کننده‌های مصنوعی و همچنین دیگر مواد ناسالم هستند، به میزان قابل‌توجهی خطر سندرم متابولیک و دیابت نوع 2 را افزایش می‌دهد. مصرف روزانه نوشابه 36 درصد خطر ابتلای به سندرم متابولیک و 67 درصد خطر ابتلای به دیابت نوع 2 را افزایش می‌دهد.
چربی‌های ترانس (اسیدهای چرب ترانس(
چربی‌های ترانس در غذاهای درست‌شده با روغن‌های هیدروژنه (جامد) و چربی‌هایی همچون مارگارین یافت می‌شوند. همچنین محصولاتی مانند: کلوچه‌ها، کیک‌ها، شیرینی پای، شیرینی کراکر، شیرینی‌های خامه‌ای و خامه قهوه نیز حاوی این نوع چربی هستند. آن‌ها کلسترول بد (LDL) و تری گلیسیرید را افزایش می‌دهند که این موضوع می‌تواند اندازه دور کمر، سلامتی قلب و سوخت‌وساز شما را تحت تأثیر قرار دهد.
کربوهیدرات و شکر تصفیه‌شده
این دو ماده غذایی نقش عمده‌ای در افزایش سطح قند خون، مقاومت به انسولین، ابتلا به دیابت و سندرم متابولیک، ایفا می‌کنند. شکر، به‌ویژه هنگامی‌که برای شیرین کردن نوشیدنی‌ها استفاده می‌شود و کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده، متهم اصلی این عوارض محسوب می‌شوند.
الکل
الکل می‌تواند سطح فشار و تری گلیسیرید خون را بالا ببرد. همچنین الکل باعث افزایش کالری دریافتی از رژیم غذایی شما می‌شود که این امر می‌تواند باعث اضافه‌وزن شما گردد.
نویسنده:سعیده نجیب مقدم
تعداد بازدید :
۴,۲۱۳