محمدحسن پیوندی با اشاره به برنامه مناظره شبکه 1 سیما و مطالب مطرح شده در این برنامه افزود: من اگر با تمام حرف های دکتر راغفر در عرصه اقتصاد موافق باشم، در بحث پتروشیمی با ایشان 180 درجه اختلاف نظر دارم.
پیوندی با تشکر از دکتر عبده تبریزی افزود: همانطور که ایشان گفتند بهتر بود درباره صنعت پتروشیمی در یک مناظره جداگانه و با حضور کارشناسان این صنعت صحبت می شد.
وی با بیان اینکه کشور ایران بالاترین پتانسیل و ظرفیت توسعه صنعت پتروشیمی در جهان را دارد افزود: هیچ کشوری به اندازه ایران خوراک، نیروی انسانی متخصص، خدمات مهندسی، توانمندی ساخت داخل، نزدیکی به بازاهای صادراتی و ... را در جهان و خاورمیانه در اختیار ندارد.
ورودی : 5 درصد از کل هیدورکربور کشور/ خروجی : 40 درصد صادرات غیر نفتی
پیوندی با بیان اینکه پتروشیمی فقط پنج درصد کل هیدروکربور کشور که از منابع نفتی و گازی استحصال می شود را مصرف می کند افزود: این صنعت با این 5 درصد 40 تا 45 میلیون تن محصول تولید می کند و بخش صادراتی آن بیش از 40 درصد صادرات غیر نفتی کشور را در بر می گیرد و این یعنی بالاترین ارزش افزوده و در مقابل 95 درصد دیگر هیدروکربور کشور یا به طور خام از کشور صادر می شود یا وارد فرایند سوخت می شود و در بهترین حالت این گاز در نیروگاه های سیکل ترکیبی 50 درصد بازده دارد.
اشتغال پتروشیمی فقط در مجتمع ها نیست
پیوندی با تاکید بر اینکه اشتغال پتروشیمی صرفا در خود مجتمع نیست افزود: امروز عسلویه را با 10 سال پیش مقایسه کنید. تعداد هواپیماهایی که در فرودگاه این منطقه می نشیند، از بسیاری از مراکز استان های کشور بیشتر است و این حجم پرواز ضمن اینکه نشان دهنده اشتغال زیاد در این منطقه است ، خودش هم اشتغال زیادی ایجاد می کند.
30 هزار واحد در ده ها صنعت وابسته به پتروشیمی
پیوندی با اشاره به اینکه اکنون بیش از 30 هزار واحد تولیدی در کشور به پتروشیمی مرتبط هستند و مواد اولیه آنها را پتروشیمی های موجود در عسلویه و ماهشهر تامین می کنند افزود: ما تا در بالادست سرمایه گذاری نکنیم نمی توانیم پایین دست را توسعه دهیم. یعنی باید مواد اولیه برای صنایع پایین دستی و میان دستی را با توسعه بالادست تولید کنیم.
وی مهمترین صنایع وابسته به پتروشیمی را صنعت خودرو، صنایع هوافضا، صنایع بهداشتی و پزشکی، صنایع بسته بندی و لاستیک و پلاستک نام برد و افزود: در صنایع پزشکی سرنگ و سرم را بدون پروپیلن و پلی اتیلن و پلی پروپیلن نمی توان تولید کرد. در صنایع لاستیک بدون بوتادین و استایرن و SBR و پلی بوتادین لاستیک تولید نخواهد شد و بدون تولید PET نمی توان بطری های آب معدنی و سایر بطری های موجود برای روغن مایع و انواع نوشیدنی ها را تولید کرد. علاوه بر اینکه صنایع نساجی، فرش ماشینی، موکت و گونی آرد از موارد مصرف بسیار مهم و راهبردی محصولات پتروشیمی در کشور هستند که مستقیم به تولید PP و PET وابسته اند.
مسیر توسعه پایین دست پتروشیمی از واحدهای پروپیلن می گذرد
پیوندی راهبرد امروز صنعت پتروشیمی را تولید پروپیلن برای توسعه صنایع پایین دست اعلام کرد و افزود: پایین دست اتیلن و محصولات وابسته به آن به اندازه کافی رشد کرده است اما به علت کمبود پروپیلن صنایع پایین دستی وابسته به آن رشد نکرده است.
وی با بیان اینکه قبلا تولید پروپیلن در کشور از خوراک مایع انجام می شد افزود: امروز با افزایش قیمت نفت استفاده از خوراک مایع برای تولید این محصول به ویژه برای سرمایه گذار بخش خصوصی به صرفه نیست و با توجه به اینکه صنعت پتروشیمی خصوصی شده است، سرمایه گذار هم حاضر نیست با سود کم این محصول را تولید کند. به همین علت امروز 6 میلیون تن اتیلن داریم و در مقابل فقط یک میلیون تن پروپیلن تولید می کنیم.
پیوندی راهکار غلبه براین مشکل را تولید پروپیلن از متان و متانول دانست و افزود: این طرح ها در شرکت ملی صنایع پتروشیمی تدوین شده و اجرای آن آغاز خواهد شد.
میدان مشترک علت توسعه شتابان پتروشیمی
پیوندی تاکید کرد همه مردم و اقتصاد دانان کشور باید بدانند که لازم بود در پارس جنوبی تهاجمی سرمایه گذاری کنیم. چون مخزن گاز در این منطقه مشترک است و از کل این مخزن (در فاز گازی) حدود 10 درصد ترکیبات دو کربنه به بالا دارد که می تواند به صنایع پلاستیک و لاستیک و نساجی و ... تبدیل شود و 90 درصد باقیمانده آن هم اوره و آمونیاک و متانول را تولید می کند یا وارد چرخه سوخت و انرژی می شود. بنابراین برای دسترسی به آن ده درصد باید برای آن 90 درصد تقاضا داشته باشیم که داریم.
پیوندی افزود: ما در رقابت با کشور همسایه آن ده درصد را به این صنعت اشتغال زا و موثر در اقتصاد کشور تبدیل کردیم و در صورتی که این توسعه در بالادست پتروشیمی در برنامه سوم و چهارم انجام نمی شد همه آن را از دست داده بودیم.
وی نتیجه صنعت پتروشیمی را افزایش GDP، افزایش صادرات غیرنفتی و افزایش اشتغال دانست و افزود: ما برای حفظ منافع ملی و تولید مواد اولیه برای صنایع پایین دستی این صنعت را در بالاست توسعه داده ایم.
ارزان فروشی سوخت هرگز!
وی در زمینه قیمت خوراک هم گفت: خوراکی که به عنوان گاز در صنعت پتروشیمی مصرف می شود در واحدهای اوره و متانول است. این دو واحد هم دارای دو کنتور مجزا برای سوخت و خوراک هستند. بنابراین مدیریت کنترل تولید شرکت ملی صنایع پتروشیمی مسئول کنترل خوراک و سوخت است و خوراک دقیقا 13 سنت ( مصوب مجلس) و سوخت هم 132 تومان (مصوب دولت) محاسبه می شود.
پیوندی علت سودآوری ناگهانی و غیر متعارف واحدهای اوره و متانول را در یکی دو سال گذشته تغییر نرخ ارز دانست وافزود: افزایش ناگهانی نرخ ارز منجر به افزایش درآمد صادراتی این واحدها شد و این تصور را ایجاد کرد که کل صنعت پتروشیمی چنین درآمدی دارد.
وی با تشکر از مجلس بابت مشخص کردن نرخ خوراک افزود: پیش از این در مصوبه ستاد هدفمندی فرمولی ارائه شده بود که قابل اجرا نبود. این فرمول می گفت قیمت خوراک باید 65 درصد سبد صادراتی خلیج فارس باشد. پیوندی افزود: مشکل این فرمول این بود که 35 درصد تخفیف، عدد بزرگی بود ضمن اینکه اصلا سبد صادراتی برای گاز در خلیج فارس وجود ندارد که بتوان بر مبنای آن قیمت گذاری کرد.
پیوندی تاکید کرد: برای سال های آینده برای یک دوره ده تا 15 ساله باید قیمت خوراک و نحوه محاسبه آن مشخص باشد تا سرمایه گذار بتواند در یک فضای شفاف در این صنعت سرمایه گذاری کند.
پتروشیمی پیش از خصوصی شدن باری بر دوش دولت نبود!
وی با بیان اینکه پتروشیمی از نظر تامین منابع مالی مورد نیاز، یک صنعت خودکفا بود افزود: این شرکت براساس ارزش تولیدات خود پروژه هایش را تامین مالی می کرد و اقساط فاینانس پروژه های بعدی را با ارزش افزوده مجتمع های به تولید رسیده اش تامین می کرد.
پیوندی نتیجه این توسعه را افزایش درآمد ارزی صنعت پتروشیمی از چند میلیون دلار به 21 میلیارد دلار دانست و افزود: صنعت پتروشیمی هیچوقت برای توسعه طرح هایش از دولت کمک مستقیم نگرفت.
معاون مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی با تاکید براینکه این حرف به معنی مخالفت با خصوصی شدن پتروشیمی نیست افزود: باید در خصوصی سازی به زنجیره های ارزش توجه می شد و نباید حلقه های یک زنجیره به صورت مجزا واگذار می شد. درواقع نحوه خصوصی سازی اشتباه بود و منجر به از بین رفتن انسجام این صنعت شد.