به گزارش نیپنا ، بازار متانول در سال ۲۰۲۵ وارد مرحلهای از اصلاح و ثبات نسبی شده است؛ قیمتها در آمریکا و اروپا به تدریج کاهش مییابند، تولید جدید در ایران و چین شرایط خود را دارد، و تغییرات ظرفیتهای کلیدی در آمریکای شمالی و صادرات به اروپا جریان عرضه و تقاضا را تحت تأثیر قرار میدهد، در حالی که تقاضای چین و قیمت محصولات مشتق شده تقریباً ثابت مانده و مسیر کلی بازار کمی نزولی پیشبینی میشود.
در تازهترین قسمت پادکست Methanol Puts and Takes که توسط شرکت Argus Media منتشر شده، کَسیدی استگرز بهعنوان میزبان و دیو مککال بهعنوان تحلیلگر بازار، آخرین تحولات و چشماندازهای بازار متانول را بررسی کردند. محور اصلی مصاحبه، روند قیمتها، ظرفیتهای جدید تولید و اثرات تحولات کلیدی صنعت، به ویژه در آمریکا، اروپا، چین و ایران، بود.
روند قیمتها
در آمریکا، قیمتهای قرارداد (Posted Prices) و قیمتهای نقدی (Spot Prices) از ابتدای سال ۲۰۲۵ تغییرات محدودی داشتهاند. دیو مککال اشاره کرد که افزایش قیمتهای اعلام شده در فوریه نسبت به ژانویه، با وجود کوچک بودن، یک موفقیت محسوب میشود، چرا که سال ۲۰۲۴ پر از افزایشهای مستمر ماهانه بود. قیمتهای نقدی در آمریکا حدود ۱۰ سنت به ازای هر گالن کاهش داشته و انتظار میرود این روند در ماههای آینده ادامه یابد.
در اروپا، بازگشت واحد تولیدی Equinor باعث کاهش فوری قیمتهای نقدی به میزان حدود ۱۰۰ یورو به ازای هر تن شد. مککال تاکید کرد که مکانیزم قیمتگذاری فصلی در اروپا باعث میشود کاهشها با تاخیر در قیمتهای قراردادی منعکس شوند. وی پیشبینی کرد که با شروع سهماهه دوم، کاهش قیمتهای قراردادی در اروپا محتمل است.
یکی از نکات مهم این بخش، تفاوت رفتار قیمتهای نقدی و قراردادی است. دیو مککال اشاره کرد که در روندهای صعودی، افزایش قیمت نقدی تقریباً دو برابر افزایش قیمت قراردادی را به دنبال دارد، اما در روند نزولی، کاهشها معمولاً آهستهتر و کمتر محسوس هستند. این نکته نشان میدهد که کاهش قیمتها در بازار آهستهتر از افزایشها اتفاق میافتد.
ظرفیتهای جدید تولید
ایران:
مککال به ظرفیتهای جدید تولید ایران اشاره کرد. با افزودن یک یا دو واحد جدید در سالهای اخیر، ظرفیت تولید ایران به حدود ۱۰ میلیون تن رسیده است. برای سال ۲۰۲۵ احتمال راهاندازی ۱ تا ۳ واحد جدید وجود دارد، اما با توجه به محدودیتهای زیرساختی گاز و نیاز به تأمین گرمایش در فصل زمستان، برخی واحدها ممکن است هنوز فعال نشوند. بخش عمده صادرات ایران به چین و بخش کوچکی به هند صورت میگیرد و اثر این واحدهای جدید بیشتر روی تولید داخلی چین است تا بازار جهانی، به طوری که تعادل عرضه و تقاضا در سطح جهان چندان دچار تغییر نخواهد شد.
چین و واحدهای MTO:
برنامهریزی اولیه برای راهاندازی دو واحد جدید MTO در سال ۲۰۲۵، به تعویق افتاده و اکنون انتظار میرود این واحدها در سال ۲۰۲۶ وارد مدار شوند. بنابراین، تقاضای چین برای متانول در سال ۲۰۲۵ تقریباً مشابه سال ۲۰۲۴ خواهد بود و احتمالاً کاهش جزئی خواهد داشت. قیمت محصولات مشتق از MTO مانند اتیلن، پروپیلن و پلیپروپیلن در چین نیز در سطح حدود ۳۰۰ دلار به ازای هر تن CFR ثابت مانده و تغییر قابل توجهی در قیمت متانول ایجاد نخواهد کرد.
تحولات شرکت Methanex وOCI
یکی از مهمترین موضوعات مطرح شده، تملک واحدهای متانول OCI توسط Methanex است که انتظار میرود تا پایان ژوئن ۲۰۲۵ نهایی شود. این تملک باعث افزایش سهم Methanex در بازار آمریکای شمالی خواهد شد و کنترل بیشتری بر صادرات و جریان فروش محصولات خواهد داشت.
• تمرکز صادرات: اروپا با بیشترین بازدهی (Netback) هدف اصلی صادرات Methanex خواهد بود.
• آمریکای جنوبی: بخش دیگری از صادرات به این منطقه هدایت میشود.
• آسیا: حجم مازاد صادرات به این منطقه ارسال خواهد شد.
• تولید در ترینیداد و توباگو: این تولید گرانقیمت است و Methanex ممکن است آن را محدود کند تا تعادل عرضه و تقاضا را بهبود دهد.
در مجموع، این تحولات میتواند قدرت بازار Methanex را افزایش دهد و ساختار صادرات جهانی را تحت تأثیر قرار دهد.
چشمانداز و احساسات بازار
بازار متانول در سال ۲۰۲۴ با روند صعودی شدید و افزایشهای مداوم قیمت مواجه بود، اما ۲۰۲۵ با روند متفاوتی آغاز شده است. دیو مککال عنوان کرد که بازار اکنون در وضعیت بیثبات و خنثی قرار دارد و شاهد نرم شدن قیمتها هستیم. سه ماه نخست سال معمولاً فصل کمتقاضا است و قیمتها کمی کاهش یافتهاند، اما کاهش شدید و ناگهانی پیشبینی نمیشود.
وی تاکید کرد که متوسط قیمت سالانه در آمریکا برای ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ تقریباً یکسان خواهد بود، با این تفاوت که مسیر ۲۰۲۵ نزولی است، در حالی که سال ۲۰۲۴ صعودی بود.