کمالگرایی و رهایی از ترس

کمالگرایی و رهایی از ترس
(یکشنبه ۳۰ آبان ۱۴۰۰) ۱۳:۲۵

کمال گرایی یا Perfectionism نوعی نابهنجاری است که در آن فرد می خواهد کاری را بر اساس استانداردهای بی عیب و نقص و در عالی ترین وضع ممکن انجام دهد. با این حال از آنجا که همیشه ایده آل ها در دسترس نیستند، افراد کمال گرا دچار توقف در زندگی می شوند چون شرایط صد درد صد عالی و بی عیب، معمولاً دور از دسترس است.

کمالگرایی یا پرفکشنیسم در لغت به معنای تلاش برای رسیدن به بهترین خود در محدوده عقلانی است ولی وجود افراطی آن در فرد می تواند مشکلاتی را در پی داشته باشد. به همین دلیل باید آن را بشناسیم و با راه های مقابله با کمالگرایی آشنا شویم. در این مقاله در ابتدا به تعریف این خصوصیت و سپس به ویژگی های افراد کمالگرا و تفاوت آن با افراد موفق می پردازیم.

آیا شما خود را فرد کمالگرا می بینید؟ اکثر افرادی که خودرا کمال گرا می دانند به آن افتخار می کنند و جزء ویژگی های خوب اخلاقی خود می بینند. ولی تفاوت زیادی بین افراد کمالگرا و افراد موفق وجود دارد، اینکه فرد موفق باشید خیلی بهتر از آنست که خود را کمالگرا بدانید، در صورتی که تمایلات کمال گرایانه در خود می بینید، یافتن راهکارهایی برای غلبه کردن بر آنها ضروری است. کمال گرایی می تواند آرامش ذهنی و عزت نفس را از شما بگیرد و مانع از لذت بردن از زندگی تان شود.

کمالگرایی چیست ؟

کمالگرایی ویژگی‌ای است که می‌تواند زندگی افراد را بسیار تحت تاثیر خود قرار دهد. اگر میزان کمالگرایی درست و متناسب باشد، می‌تواند حس خود انگیختگی را القا کند و شما را برای غلبه بر سختی‌ها و رسیدن به موفقیت سوق دهد. اما وقتی کمال گرایی ناسالم و افراطی باشد، می‌تواند یک مسیر سریع و پایدار برای ناراحتی و نارضایتی ایجاد کند.

کسانی که دچار کمال گرایی افراطی هستند، بیشتر از اینکه در آرزوی موفقیت و طی کردن راه باشند، بر اجتناب از شکست متمرکز می شوند و خود این مساله منجر به جهت گیری منفی می شود. آنها به عشق بی قید و شرط اعتقادی ندارند، محبت و تأیید دیگران را منوط به عملکرد بی عیب و نقص خود می دانند.

ویژگی‌های افراد کمال‌گرا

در انجام هیچ کاری احساس رضایت نمی‌کنند.
ارزیابی سختگیرانه‌ای از اعمال خود دارند.
انتظارات بالا دارند و اغلب شکست را پیش‌بینی می‌کنند.
با ترس از شکست برانگیخته می‌شوند.
داشتن انگیزه برای دستیابی به موفقیت.
مهارت سازمان‌دهی و برنامه‌ریزی ضعیفی دارند.
بلندپروازی را نوعی ارزش می‌دانند.

چه چیزی باعث کمال گرایی می شود؟

کمال گرایی در درجه اول تحت تأثیر فشارهای داخلی، مانند تمایل به اجتناب از شکست یا قضاوت سخت است. احتمالاً یک مولفه اجتماعی نیز وجود دارد، زیرا گرایش‌های کمال گرایی در 30 سال گذشته بدون در نظر گرفتن جنسیت و فرهنگ در بین جوانان به میزان قابل توجهی افزایش یافته‌است.

تصور می‌شود رقابت علمی و حرفه‌ای بزرگتر، همراه با حضور گسترده رسانه های اجتماعی و مقایسه های مضر اجتماعی که در آن ایجاد می شود، در این مهم نقش داشته باشد.

اهمیت تفاوت بین افراد کمال گرا و افراد موفق

یک تفاوت مهم بین این دو گروه این است که فرد موفق هنگامی که به هدف خود می رسد، از دستاوردهای خود خوشحال است و از اشتباهات خود درس می گیرد. درحالی که فرد کمالگرا مدام بر روی نداشته های خود متمرکز است و خود را بابت آن سرزنش می کند حتی اگر به هدف خود رسیده باشد. افراد کمالگرا می ترسند اگر رسیدن به کمال را ترک کنند به فرد کم موفق تبدیل شوند غافل از آنکه ترک نگرش کمالگرایانه باعث می شود برتری بیشتری نسبت به سایرین داشته باشند.

آفت های کمال گرایی

-تفکر همه یا هیچ (صفر یا 100)ریشه او اساس تفکر کمال گراها همین تفکر همه یا هیچ است.

یعنی باور دارند که یا کاری را انجام نمی دهند، یا آن را کامل و بی نقص انجام می دهند.

مهم ترین وضعیت پیش روی افراد کمال گرا، معلق شدن برنامه های زندگی شان است.

- آنها همواره درگیر استرس و وسواس و ترس هستند.

- کمال گراها همیشه سعی در راضی نگه داشتن همه دارند و رضایت عمومی و تأیید دیگران، بخشی از وضعیت مطلوبی است که در ذهن دارند.

- وقتی کاری را شروع کردند، از سپردن کار به دیگران اجتناب می کنند چون به کسی اعتماد نمی کنند. بنابراین بار همه کارها بر دوش خودشان می افتد و خسته می شوند.

- آنها معمولاً نیمه خالی لیوان را می بینند و با استناد به آن، از پیشروی باز می مانند. پاردایم ذهنی آنها "یا همه یا هیچ" است.

- هیچ وقت احساس رضایت و لذت از زندگی نمی کنند چون همیشه فکر می کنند جایی از کار می لنگد.

-بسیار انتقادی هستند

ارتباط کمال گرایی و شغل

اکثر افراد بر این باورند که کمال گرایی یک برتری محسوب می شود؛ خصوصاً در محل کار.
اما پژوهش ها نشان می دهد که فرد کمالگرا به خاطر فشاری که برای عملکرد بی نقص بر خود اعمال می کند، در نهایت تنها منجر به فرسودگی او خواهد شد.
به همین دلیل کمال گرایی معیار خوبی برای سنجش میزان موفقیت افراد نیست.
روانشناسان به تازگی پژوهشی انجام داده اند که نشان می دهد کمال گرایی با فرسودگی ارتباط نزدیک و مستقیم دارد.
فرسودگی نیز با استرس مزمن در ارتباط است و به شکل خستگی مفرط، دستیابی به نتایج کمتر و در نهایت، از هم گسیختگی خود را نشان می دهد.

چه باید کرد؟

اگر کمال گرا هستید:

1 - ابتدا باید بپذیرید که کمال گرایی، بر خلاف نام اش، یک پدیده منفی و نابهنجار است. مانند غل و زنجیری زیباست که بر پای شما بسته اند.

2 - اهداف بلند مدت را به هدف های کوچک تر تقسیم و زمان بندی کنید.

3 - این باور را در خود ایجاد کنید که "انجام یک کار خوب در امروز، بهتر از انجام کار عالی در فرداست".با این ذهنیت، هدف های کوتاه مدت را دنبال کنید.

4 - از این که حتی یک گام جلوتر بروید، خرسند باشید و به خود پاداش دهید. کمال گرایی تان را در همین پیشرفت های کوچک ارضا کنید و آرام آرام واقع گرایی را جایگزین آن سازید.
بدانید که افراد موفق، ناگهان بر قله موفقیت نپریده اند، بلکه گام به گام و با لغزش ها و خطاهای زیاد به جایگاه کنونی رسیده اند. فقط پرده آخر نمایش انسان های موفق را نبینید.

5 - دل به دریا بزنید و کاری که در نظر دارید را با همین شرایط کنونی آغاز کنید. از روش عقاب استفاده کنید؛ عقاب وقتی می خواهد به جوجه هایش پرواز یاد دهد، آنها را به نوک می گیرد و از ارتفاع مشخصی رهایشان می کند. جوجه عقاب ها مجبور به بال زدن می شوند و قبل از این که به زمین بخورند، عقاب، در آسمان می گیردشان، دوباره به اوج می برد و رها می کند.

خودتان را با استاندارهای متعارف و نه الزاماً آرمانی در دل کار بیندازید و در برابر عمل انجام شده قرار دهید؛ البته مانند عقاب حواس تان هست که زمین نخورید.

6 - به رضایت دیگران دل نبندید؛ آنها سرگرم زندگی خودشان هستند و شما در این توهم هستید که شش دانگ حواس شان به شماست. به فرض هم که کسی تمام وقت متوجه شما باشد، بگذارید باشد؛ شما به کار و زندگی خودتان مشغول شوید و از پیشرفت های کوچک تان لذت ببرید. او نیز به زندگی اش بر خواهد گشت. برای خودتان زندگی کنید.

تعداد بازدید : ۱,۳۹۱