آغاز همکاری شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی با 8 شرکت صاحب نام بین المللی

آغاز همکاری شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی با 8 شرکت صاحب نام بین المللی
(شنبه ۲۸ اَمرداد ۱۳۹۶) ۱۲:۱۱

شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی با هدف انتقال دانش و فنی و بهره گیری از دانش روز جهان، همکاری های گسترده ای را با 8 شرکت صاحب نام بین المللی آغاز کرده است.

به گزارش خبرنگار نیپنا، شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی با بهره گیری از پژوهشگران و کارشناسان توانمند و متخصص به دنبال نوآوری و توسعه در صنعت پتروشیمی ایران است و مهمترین برنامه های آتی شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی انجام پروژه های پژوهشی مطابق برنامه های موجود تا نیل به فناوری در آینده است.
شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی با باور توانمندی نیروهای نخبه در نیل به دانش بومی، برنامه ای راهبردی را بر اساس اسناد بالادستی صنعت نفت و پتروشیمی، تدوین کرده است. به طور کلی اهداف کلان شرکت در این برنامه در چهار حوزه تدوین دانش‌های فنی مورد نیاز صنعت پتروشیمی، بهینه سازی و رفع مشکلات فرآیندهای واحدهای تولیدی، بهبود دانش‌های موجود وگسترش مرزهای دانش و توسعه دانش­ های فنی تعریف شده است. .
در این میان به دنبال امضا تفاهم نامه سه جانبه شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی با شرکت های فرانسوی آی اف پی (ifpEN) و اکسنز (َAxens) گفتگویی با اسماعیل قنبری مدیرعامل شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی در ارتباط با این تفاهم نامه و نیز آخرین تحولات علمی و پژوهشی انجام شده است که متن این گفتگو در پی می آید:
جایگاه ارتباطات و تعاملات بین الملل در شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی را چگونه ارزیابی می­کنید؟
با گسترش بازارهای جهانی و افزایش تنوع محصولات، رقابت­های بین­ا لمللی نیز دستخوش تحولات عظیمی می­شوند که این امر مستلزم افزایش چشمگیر تقاضا برای فناوری ­های جدید و نوآوری ­ها است. اگر در گذشته شرکت های بزرگ که سهم بازار مطمئن و مشخصی داشتند به این مسئله چندان نمی­ پرداختند اما امروزه به خوبی دریافته­ اند برای بقای خود در دنیای کسب و کار پرشتاب امروز باید به این مهم توجه نمایند. رمز بقا و موفقیت در تجارت نه تنها زیر نظر داشتن فعالیت های توسعه فناوری است بلکه به طور مرتب توسعه، بهبود و نوسازی در تولید محصولات و فرآیندها را نیز باید مد نظر قرار داد.
با درنظر گرفتن تنوع گسترده فناوری در صنعت پتروشیمی توجه به این مهم از اهمیت بیشتری برخوردار است. از آنجایی که بیشتر فعالیت ­های صنعت پتروشیمی فرآیندی است، این شرکت بیش از سایر مجموعه­ های وزارت نفت به فناوری­ های نوین نیاز دارد. بدون درک اهمیت این موضوع نمی­ توان رشد پایدار در صنعت پتروشیمی را متصور کرد. امروزه فناوری برگ برنده و مزیت هر کشور جهت توسعه­ یافتگی محسوب می­شود. ضرورت این تعامل برای کشورهای در حال توسعه صدچندان است چرا که هم فاصله خود با کشورهای توسعه یافته را می­ توانند پوشش دهند و هم می ­توانند از اتلاف نیروها جلوگیری به عمل آورند.
به همه مزیت های این تعامل باید رشد سریع دانش و فناوری را نیز اضافه کردکه بدون بهره جستن از تجارب اندیشمندان رسیدن به تعالی و مرزهای دانش ممکن نمی ­باشد. در کشورهای کمتر توسعه ­یافته و جهان سوم انتقال و جذب فناوری مقوله ­ای با پیچیدگی خاص خود است. شاید اصلی ­ترین علت این پیچیدگی در فاصله فناوری ­های این کشور با کشورهای پیشرفته می ­باشد. جهت کاهش شکاف فناوری شرکت با بنگاه های پیشروچاره ­ای جز بهره جستن از تجارب بین ­المللی نیست.
شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی چند توافق با شرکت های بین المللی را در قالب قرارداد یا تفاهمنامه بعد از برجام امضا کرده است؟
خوشبختانه در فضای جدید ایجاد شده در سطح جهان و با تفکر سازمانی ارتباطات، تعامل و همکاری های مختلف بین المللی در یک دوره مذاکرات فشرده پس از برجام توانستیم با هشت شرکت صاحب نام در صنعت پتروشیمی کشور تفاهمنامه و قراردادهایی را منعقد نماییم. عمده این شرکت ها از کشورهای اروپایی آلمان، ایتالیا، فرانسه و نروژ هستند و در میان این شرکت ها می­توان از باسف (BASF)، اکسنز(Axens)، آی اف پی (ifpEN)همینطور ارتباطاتی با موسسات و شرکت های برزیلی و سنگاپوری داریم و حسب مورد از طریق آنها گزارش های فنی و اقتصادی را خریداری می نماییم.
افزون براین موارد مذاکراتی با چندین شرکت نیز در دست انجام است و پیش بینی می کنیم بزودی تعدادی از انها منجر به عقد قرارداد نهایی شود که از جمله آنها می توان به قرارداد اعطای لیسانس مشترک با شرکت ایرلیکوئید می­توان نام برد. با چینی­ ها هم وارد ارتباطات جدیدی شده ­ایم و بنا داریم بزودی با ارزیابی آنها، مذاکرات را به طور گسترده در زمینه فناوری های نوین آغاز کنیم. روح همه این مذاکرات، امضا تفاهمنامه و قرارداد یک چیز است: شراکت راهبردی جهت بومی سازی دانش فنی مورد نیاز صنعت پتروشیمی کشور.
لازم به ذکر است حمایت از توانمندی داخل در قالب قوانین تسهیل گر می­ تواند بومی سازی فناوری ایرانی را تسریع بخشد.

به تازگی با دو شرکت اکسنز و آی اف پی تفاهم نامه همکاری امضا نموده ­اید چه زمینه ­هایی مورد علاقمندی طرفین بوده و توافق ها به چه شکل است؟
پیرو مذاکرات متعدد با شرکت اکسنز فرانسه و شرکت آی اف پی فرانسه (شرکت مادر اکسنز) که از سال قبل، یعنی در سال 1395 آغاز شد طرفین جهت همکاری­های پژوهشی و فناورانه با یکدیگر ابراز علاقمندی نمودند.
حاصل این مذاکرات منجر به نهایی شدن پیش­نویس تفاهم­نامه­ای سه جانبه گردید که به امضاء طرفین رسید.
اهم توافقات صورت گرفته که در این تفاهم­نامه منعکس شده است عبارت است از:
1) ارائه لیسانس مشترک برای فناوری­های جدید
2) همکاری در عملیات تولید مواد با تکنولوژی بالای مورد نیاز صنعت پتروشیمی نظیر کاتالیست­ها، جاذب­ها و افزودنی­ها
3) همکاری در طراحی فرآیند
4) همکاری در ساخت کاتالیست
5) همکاری در خلق و فروش دانش فنی جدید یا بهبود فرآیندهای موجود
6) همکاری مشاوره­ای به شرکت­های ایرانی و بین­المللی
7) خدمات مهندسی مشترک
8) خدمات آموزشی مشترک
9) تبادل پژوهشگر و دانشجو
10) تبادل اطلاعات علمی
این تفاهم­نامه به مدت 5 سال اعتبار خواهد داشت و محرمانگی اطلاعات تبادل شده توسط طرفین حفظ خواهد شد. بدیهی است در خصوص همکاری­ های مشخص، طرفین بعد از امضاء تفاهم­نامه، جهت عقد قراردادهای آتی با یکدیگر مذاکره و توافق خواهند کرد.

آیا شرکت های بین ­المللی را رقیب خود می­ دانید یا به شراکت و تعامل با آنها اعتقاد دارید؟
شرکت ملی صنایع پتروشیمی با بیش از 50 سال سابقه و تجربه در ایجاد و توسعه این صنعت به عنوان متولی پتروشیمی در ایران از سال 1373 اولین گامها را در مسیر ایجاد و سازمان‌دهی امر تحقیقات صنعتی شروع کرد و به‌تدریج از واحد کوچک پژوهش و توسعه به امور کل تحقیق و توسعه تبدیل شد. در سال 1376 بنا به ضرورت و طبق مصوبه 747 هیات مدیره محترم شرکت ملی صنایع پتروشیمی، ایجاد و توسعه واحدهای تحقیق و توسعه در کلیه مجتمع های پتروشیمی شامل سازمان‌دهی، برنامه‌ریزی، بودجه بندی، نظارت و هماهنگی به‌عهده امور کل تحقیق و توسعه محول‌ شد و در نهایت در سال 1381 کلیه وظایف و مسئولیت های امور کل تحقیق و توسعه پتروشیمی به شرکت جدید التأسیس، " شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی" در قالب اساسنامه شرکت پویش واگذار شد، شرکت مزبور در چارچوب " نظام پژوهش صنعت نفت" وظایف پژوهشی مورد نیاز صنعت پتروشیمی را عهده‌دار است.
امور کل تحقیق و توسعه پتروشیمی در اواخر سال 1377 شرکت پتروشیمی پویش را در جوار مجتمع پتروشیمی ‌اراک به منظور ایجاد و توسعه واحدهای تحقیقات نیمه‌صنعتی یا پیشتاز راه‌اندازی‌کرد. پژوهش و فناوری پتروشیمی قوه محرکه توسعه صنعت پتروشیمی است و پژوهش کلیدی‌ترین محور توسعه صنعتی و اقتصادی کشور می‌باشد که اکنون پرچم این فعالیت به شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی سپرده شده است.
الزاماتی که این شرکت در همکاری های راهبردی خود مدنظر قرار می دهد عبارت است از:
ما باید بتوانیم صاحب لیسانس شویم و هرچه زودتر بتوانیم صنعت پتروشیمی را به فناوری‌های الویت­ داربرسانیم تا پتروشیمی کمتر خرید تکنولوژی و لیسانس داشته باشد.
از نظر ارزش افزوده، ارزش افزوده بیشتری داشته باشد.
در راستای برنامه استراتژیک و کوتاه مدت مصوب شرکت باشد.
در زمینه مورد همکاری طرف مقابل توانمند باشد.
خودمان حداقل توانمندی لازم را داشته باشیم.
محدودیت ­های جهانی را مد نظر داشته باشیم.

با این دیدگاه در توافقات بین طرفین (قرارداد) باید موارد ذیل را مد نظر قرار داد:

اجرای بخش عمده ­ای از کار در ایران
همکاری پژوهشی جهت بهبود فناوری و بومی سازی آن
ثبت مشترک نتایج و سهیم بودن مشترک طرفین در اختیار استفاده، فروش و غیره از این نتایج
بازاریابی فناوری در ایران و جهان
مشارکت کارشناسان ایرانی در تهیه PDP و سایر فعالیتهای مهندسی

همکاری­های تحقیقاتی علاوه بر مزایای کاهش هزینه، فاصله فناوری ما را با کشورهای توسعه یافته کاهش داده و راهکار قابل توجهی برای ورود به بازارهای جهانی می­ باشد. از این رو بررسی عمیق این نوع همکاری ­ها و نحوه به کارگیری آن در صنعت نفت کشور در سطح وزارت نفت و اشاعه آن در بخش ­های ذیربط امری منطقی است.
1- صنعت نفت و پتروشیمی به طور کلی گستره وسیعی از انواع فناوری ­ها را در برمی­ گیرد. لذا برای صاحب فناوری شدن آنچه در وهله اول به ذهن می ­رسد، تعیین فناوری­ ها و سطوحی است که می­ توان یا لازم است در آن­ها صاحب توانمندی شد. این موارد در استراتژی فناوری بررسی می­شوند و بنابراین استراتژی فناوری در صنعت نفت و پتروشیمی کشور، باید سمت و سوی تحقیقات مشترک را نیز مشخص ­کند.
2- حجم عمده قراردادهای صنعت نفت و پتروشیمی با شرکت ­های نفتی پتروشیمی صاحب امتیاز و ارایه‌دهندگان خدمات ویژه ­ای است که می­ تواند منجر به کسب امتیازاتی برای تحقیق و توسعه مشترک با مراکز تحقیق و توسعه داخلی گردد و یا آنکه شرکت­های بین ­المللی را به پذیرفتن مراکز تحقیق و توسعه ایران در شبکه­ های همکاری تحقیقاتی ترغیب کند. بنابراین لازم است تلاش ­های مذاکراتی برای کسب این امتیازات در برنامه وزارت نفت ایران قرار گیرد.
3- در شرکت­های نفتی پایین دستی، از آنجا که این شرکت­ها در قالب شرکت­های ملی فعالیت می­ کنند (شرکت ملی نفت، شرکت ملی پتروشیمی و شرکت ملی گاز)، می­ توان سازوکار تحقیقات مشترک را به روش زیر متصور شد. روش اول اینکه پس از مرکزیت بخشیدن به نیازهای مشترک در شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی که به عنوان متولی پژوهش در صنعت پتروشیمی کشور است، در همکاری­ های تحقیقاتی بین ­المللی وارد شده و در پایان، نتایج حاصل از تحقیقات برای تمام مجتمع های پتروشیمی قابل استفاده باشد.
4- این شرکت می­ تواند از توان مراکز تحقیق و توسعه مجتمع ­های پتروشیمی نیز بهره جوید. این مسئله باعث می­شود اولاً واحدهای تحقیق و توسعه در این واحدها فعال شده و گسترش ­یابد، ثانیاً نتایج تحقیقات با نیازهای این مجتمع ها تطبیق بیشتری داشته باشد. در واقع باید تمهیداتی فراهم کرد تا با همکاری شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی مراکز تحقیق و توسعه مجتمع های پتروشیمی بتوانند وارد همکاری ­های تحقیقاتی بین‌المللی شوند که البته در این صورت، این شرکت­ ها باید از واحد تحقیق و توسعه قوی برخوردار باشند و در نتیجه یافته­ های حاصل از تحقیقات برای سایر شرکت­ ها نیز قابل استفاده باشد.
5- فناوری‌های برتر مانند نانوفناوری، بیوفناوری و فناوری اطلاعات که سیر صعودی خود را در تمام صنایع از جمله صنعت نفت و پتروشیمی آغاز کرده است، در بسیاری از موارد در مرحله تحقیق و توسعه قرار دارد. قطعاً همکاری در این سطح (تحقیق و توسعه) با کشورهای در حال توسعه می­ تواند منابع داخلی را برای دستیابی به پیشرفت­ ها، روند و سمت و سوی جهانی این فناوری جهت­ دهی کند.
6- همچنین هزینه­ های بالای تحقیقات در بسیاری از این فناوری‌ها ی نوپا باعث می­ شود، آن­ طور که لازم است به آنها پرداخته نشود و شرکت ­ها تنها به دنبال دستیابی به نتایج تحقیقات دیگران باشند. این امر وابستگی آن­ها را همچنان به کشورهای توسعه یافته حفظ می ­کند و درنتیجه به اختلاف فناورانه با آن­ها دامن می­ زند، درحالیکه در همکاری‌های تحقیقاتی این هزینه ­ها بین شرکا تقسیم می­ شود و انگیزه فعالیت­ های تحقیقاتی در داخل افزایش می‌یابد.
7- افزون بر این موارد، انتقال فناوری در سطح تحقیق و توسعه فناوری‌های نوین، هزینه بسیار کمتری نسبت به خریداری محصولات و خدمات این فناوری‌ها پس از رشد و بلوغ فناوری خواهد داشت.
با این دیدگاه همکاری راهبردی با شرکت های پیشتاز بین المللی در انتقال فناوری به این معنا است که فاصله و شکاف در فناوری بومی با جستجو برای یافتن فناوری پرکننده تأمین شود.
گفتنی است که اصولا فناوری در دامان دانش پرورش می­ یابد و سازمان هایی که خودشان پژوهش انجام می دهند بهتر می ­توانند از دانش خارجی استفاده کنند و در نتیجه انتقال فناوری در این سازمان ها درست تر انجام می پذیرد. با این دیدگاه با بسیاری از این شرکت های صاحب نام می ­توان تعامل و ارتباطی داشت که هردو طرف از آن بهره ببرند.
کشورهای در حال توسعه می توانند درس های پرارزشی از تجربه موفقیت آمیز بعضی از کشورهای صنعتی و تازه صنعتی شده در امر توسعه فناوری و صنعتی بگیرند. تجربه موفقیت آمیز این کشورها نشان می دهد که فراگیری و انتقال گسترده فناوری های مناسب و مدرن به این کشورها، آنها را قادر می سازد تا بر میزان بهره وری خود بیفزایند.

تعداد بازدید : ۳,۰۵۰