به گزارش خبرنگار نیپنا، محمدمهدی خراسانی در نشستی خبری با اشاره به رشد شتابان صنعت مستربچ و آمیزههای پلیمری طی یک دهه گذشته گفت: بر اساس آمار مستند وزارت صنعت، معدن و تجارت، ظرفیت نصبشده این صنعت در پایان سال ۱۴۰۳ به حدود ۴.۸ میلیون تن رسیده و با توجه به طرحهای توسعهای در حال بهرهبرداری، پیشبینی میشد این ظرفیت در سال جاری به حدود ۵.۵ میلیون تن افزایش یابد، ظرفیتی که نشاندهنده آمادگی بالای صنعت برای تولید در مقیاس بالاست.
خراسانی با اشاره به فاصله معنادار میان ظرفیت تولید و مصرف داخلی تصریح کرد: برآوردها نشان میدهد مصرف داخلی محصولات این صنعت کمتر از یک میلیون تن است و این در حالی است که ظرفیت ایجادشده چندین برابر نیاز بازار داخلی است و از ابتدا نیز با هدف پاسخ صرف به بازار داخل شکل نگرفته بود.
وی تأکید کرد: سؤال اصلی این است که این ظرفیت بزرگ برای چه هدفی ایجاد شده است؟ پاسخ روشن است ،این ظرفیت با نگاه صادراتمحور ایجاد شده و باید به سمت بازارهای منطقهای و جهانی هدایت میشد. سرمایهگذاران این صنعت از ابتدا با همین رویکرد وارد میدان شدند و قرار نبود این حجم از ظرفیت، رقابت شدید و غیرمنطقی در بازار داخلی ایجاد کند.
رئیس هیأتمدیره انجمن تولیدکنندگان مستربچ و آمیزههای پلیمری با اشاره به روند رو به رشد صادرات این صنعت گفت: صادرات مستربچ و آمیزههای پلیمری از ابتدای دهه ۱۴۰۰ حدود ۱۰۰ میلیون دلار بود که بهتدریج و با شیبی منطقی افزایش یافت و در سال ۱۴۰۳ به بیش از ۶۲۰ میلیون دلار رسید.
وی افزود: برآوردها برای سال جاری، دستیابی به صادراتی بیش از ۷۰۰ میلیون دلار را نشان میداد و در صورت فراهم بودن شرایط، حتی تحقق صادرات یک میلیارد دلاری نیز دور از دسترس نبود.
خراسانی با انتقاد از رویکردهای محدودکننده نسبت به صنایع صادراتمحور اظهار کرد: متأسفانه در کشور، هر زمان که یک صنعت از نظر تولید، صادرات و ارزآوری شروع به رشد میکند، با حساسیتها و محدودیتهایی از سوی نهادهای مختلف مواجه میشود. بر این اساس تصمیم اخیر دولت در خصوص اعمال عوارض صادراتی بر مواد خام و نیمهخام، شوک جدی به فعالان این صنعت وارد کرده و نگرانیهای عمیقی را به وجود آورده است.
رئیس هیأتمدیره انجمن با اشاره به قانون برنامه هفتم پیشرفت کشور گفت: طبق این قانون، دولت موظف شده است برای صادرات مواد خام و نیمهخام، با هدف سرمایهگذاری در زنجیره ارزش صنایع مختلف، عوارض صادراتی وضع کند و منابع حاصل از آن را از مسیر معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاستجمهوری صرف توسعه زیرساختها کند. مسئله اصلی ما اصل قانون نیست، بلکه نحوه تدوین و اجرای آییننامههای اجرایی آن است که در مورد صنعت مستربچ بهشدت غیرکارشناسی بوده است.
خراسانی توضیح داد: فهرست اولیه ۷۰۰ تا ۸۰۰ قلم کالای مشمول عوارض که بر اساس کد تعرفه گمرکی تهیه شده بود، به دلیل قرار گرفتن کالاهایی که ماهیت خام یا نیمهخام نداشتند، با مخالفت جدی بخش خصوصی مواجه شد و در نهایت اگرچه این فهرست پس از اعتراضها به حدود ۳۰۰ قلم کاهش یافت، اما تأخیر اتاق بازرگانی در ارسال فهرست مورد توافق به دولت باعث شد فهرست مواد خام و نیمهخام پیش از اعمال اصلاحات تصویب شود و این موضوع پیامدهای منفی جدی برای صنعت مستربچ و سایر صنایع زنجیره ارزش به همراه داشته باشد.
وی با اشاره به فلسفه اخذ عوارض صادراتی اظهار کرد: اعلام شده منابع حاصل از این عوارض قرار است صرف حمایت از شرکتهای دانشبنیان و تکمیل زنجیره ارزش شود، در حالی که بیشترین تعداد شرکتهای دانشبنیان در زنجیره ارزش صنعت پلاستیک، مربوط به تولیدکنندگان مستربچ و کامپاند است.
وی تصریح کرد: در حال حاضر بیش از ۶۰ شرکت دانشبنیان در این حوزه فعالیت دارند و این عدد همچنان در حال افزایش است. این یک تناقض آشکار است که صنعتی دانشبنیان، همزمان در فهرست مواد خام و نیمهخام قرار گیرد. آیا مواد خام میتوانند دانشبنیان باشند؟ این پارادوکس باید از سوی متولیان توضیح داده شود.
رئیس هیأتمدیره انجمن با تأکید بر اینکه مسئله فقط درصد عوارض نیست، گفت: با قرار گرفتن محصولات این صنعت در فهرست مواد خام، معافیتهای مالیاتی صادرات حذف میشود و خطر بزرگتر، اختلال یا توقف در استرداد مالیات بر ارزش افزوده است. این در حالی است که تولیدکنندگان مواد اولیه خود را از بورس کالا خریداری کرده و مالیات بر ارزش افزوده پرداخت میکنند.
خراسانی افزود: با حذف معافیتهای مالیاتی و اضافه شدن عوارض صادراتی، امکان رقابت در بازارهای جهانی از بین میرود و صادرات این صنعت کاهش خواهد یافت در چنین شرایطی، بعید است منابعی نیز به صندوق نوآوری برسد، زیرا صادراتی باقی نخواهد ماند.
وی هشدار داد: بیش از ۳۵ هزار نفر در صنعت مستربچ و آمیزههای پلیمری مشغول به کار هستند و بخش عمده این اشتغال بر پایه صادرات شکل گرفته است. تداوم این روند میتواند در ماههای آینده به ریزش جدی اشتغال و از دست رفتن بازارهای منطقهای منجر شود.
خراسانی تأکید کرد: این صنعت با توجه به شرایط منطقهای، توان عبور از محدودیتهای تحریمی را دارد، اما متأسفانه با تصمیمات غیرکارشناسی، در حال اعمال نوعی خودتحریمی هستیم که آینده این صنعت راهبردی را با مخاطره مواجه میکند.