قدیمی ها می گفتند که سکسکه نوزاد، نشانه سلامت است و در واقع، شیرخوار، با سکسکه معده گشاد می کند که البته این باور، اشتباه است. میتوان گفت که سکسکه، علامت سلامت یا بیماری نیست و هیچ تاثیر فیزیولوژیکی ندارد.
معمولا کودکان - به دلیل پر شدن معده - پس از غذا شروع به سکسکه می کنند، اما گاهی ممکن است کودک با معده خالی هم سکسکه کند. دلیل آن هم مکیدن شیشه یا پستانک است که موجب می شود مقدار زیادی هوا هم بلعیده شود.
معمولا معده با نوشیدن شیر پر از مایع و یا در اثر گریه یا خنده پر از هوا می شود. این پری معده، موجب انبساط می گردد و این انبساط، باعث کشش ماهیچه ای می‌شود که به دیافراگم متصل است. کشش این ماهیچه، اعصاب آن را تحریک می کند و انقباض ها و حرکات غیرقابل کنترل در آن به وجود می آورد. شاید از نگاه بزرگترها، سکسکه برای بدن کوچک نوزاد، حالتی عجیب و سخت باشد، اما در واقع، این انقباضات، همراه درد نیست و مشکلی برای او به وجود نمی آورد و باعث گریه اش نمی شود.
سکسکه در نوزادن زیاد دیده می شود و احتمالا به خاطر این است که پرده دیافراگم، هنوز به طور کامل رشد نکرده است. اما عموما و خود به خود در دو ماهگی کاهش می یابد.
گاهی دلیل ادامه سکسکه در کودکان، جنب و جوش زیاد است. از طرف دیگر، صدای ناشی از سکسکه نیز در واقع، صدایی است که در اثر بسته شدن ناگهانی نای بعد از هر اسپاسم به وجود می‌آید.
سکسکه اصلا به مشکلات گوارشی ارتباط ندارد؛ در واقع، بین سکسکه، باد گلو، رفلاکس و سریع شیرخوردن نوزاد، هیچ رابطه ای وجود ندارد.
سکسکه جنین در شکم مادر
جالب است بدانید که کودک با سکسکه کاملا آشنایی دارد، چراکه در دوران جنینی نیز در رحم مادر سکسکه می کند؛ بنابراین، این حالت، چندان برایش عجیب نیست، با این تفاوت که سکسکه جنین در شکم مادر به خاطر بلعیدن هوا نیست، بلکه مایع آمنیون، موجب سکسکه می شود.
بطور معمول از هفته بیستم بارداری، سکسکه جنین شروع می شود و معمولا مادر می‌تواند سکسکه جنینش را حس کند. میتوان گفت که اواخر بارداری، یک درصد از ساعت عمر جنین به سکسکه می گذرد.
به نظر می رسد که سکسکه، نشانه سلامت جنین است و جزئی از تکامل اعصاب او به شمار می آید. جالب این جا است که برخلاف لگد زدن - که فقط قسمتی از شکم مادر تکان می خورد - هنگام سکسکه جنین، معمولا همه شکم مادر تکان می‌خورد. این وضعیت، معمولا چندان طول نمی کشد و ظرف 5 تا 10 دقیقه تمام می شود.
آیا سکسکه نشانه بیماری است؟
سکسکه، شاید کمی موجب کلافگی کودک شود، ولی درد ندارد و در واقع، نشانه بیماری نیست و در عرض مدت کوتاهی (حداکثر 30 دقیقه تا یک ساعت) تمام می شود.
اگر سکسکه بیش از 15 دقیقه طول کشید، میتوان به کودک آب جوشیده سردشده، آب قند یا شیر داد.
در صورتی که سکسکه با علایم دیگری همراه نباشد، جای نگرانی ندارد، اما اگر با تب و حالت تهوع، همراه باشد، باید با پزشک مشورت کرد. در این صورت ممکن است کودک دچار تحریک‌های موضعی، مسمومیت یا موارد نادرتر باشد.
نوزادان بیشتر سکسکه می‌کنند
از دیگر دلایل سکسه نوزادان ممکن است تا حد زیادی به خاطر رشد نکردن قسمت تحتانی مری آنها باشد. اسفنکتر تحتانی مری یک ماهیچه دایره‌ای است که در مری باز و بسته می‌شود و اجازه می‌دهد غذا وارد معده شود، در برخی از نوزادان این اسفنکتر، بسته نمی‌شود یا دیر‌تر بسته می‌شود. بنابراین غذا می‌تواند به داخل مری برگردد و باعث تحریک و سکسکه شود. این عارضه با گذشت زمان و تکامل جسم نوزاد، حل می‌شود و جای هیچ نگرانی ندارد. نوزادان به دلیل تکامل رشد جسمانی شان بعد از تولد، نسبت به بزرگسالان بیشتر سکسکه می‌کنند. بدن های کوچک و به طور کامل رشد نیافته کودکان برای هماهنگی با شرایط جدید، با روش های طبیعی مانند سکسکه، واکنش نشان می دهد.
چگونه سکسکه را درمان کنیم؟
در مورد بزرگسالان معمولا گفته می شود که از روش‌هایی مانند شوک وارد کردن و ترساندن، انحراف فکر، نوشیدن یک لیوان آب سرد یا گرم بدون نفس کشیدن، نگه داشتن نفس و... استفاده شود.
روش‌هایی که به کودک آسیب نرساند یا باعث ترسیدن او نشود را میتوان برای او هم به کار برد.
برای متوقف کردن سکسکه شیرخواران و نوزادان، کافی است آنها را بغل کنید، به پشتشان بزنید یا آرام تکانشان دهید. با زدن ضربه‌هایی آرام به پشت نوزادتان سعی کنید تا آروغ بزند و هوای بلیعده شده را از معده‌اش خارج کند. اما بهترین راه درمان، اندکی صبر کردن است. فقط آرامش خود را حفظ کنید تا سکسکه برطرف شود.
اگر سکسکه طول کشید، کودک را چند دقیقه روی شکم بخوابانید. همچنین می توانید مقداری آب به او بدهید.
نوزادی که به جای شیر مادر از شیشه استفاده می کند ممکن است که به دلیل بزرگی سوراخ پستانک و یا شیشه، هوای زیادی را ببلعد. در این گونه موارد، تنها راه حل ساده این است سر پستانک شیشه را سوراخ کنید و اگر متوجه شدید که سوراخ پستانک با مکیدن کودک گشاد شده است، آن را تعویض کنید.
توجه داشته باشید که اگر کودک در حال سکسکه کردن است، بازهم می توانید با خیال راحت او را بخوابانید. در هر صورت، سکسکه بعد از چند دقیقه متوقف می شود. پس صبور باشید.