امروز چابهار به عنوان مهمترین بندر ایرانی در کزانه های دریاری عمان میزبان حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی رئیس جمهوری است.
بازدید از پروژه‌های مختلف از جمله راه‌آهن چابهار- زاهدان،طرحهای توسعه ای پتروشیمی در چابهار، توسعه اسکله‌های بندر چابهار، و سایر پروژه‌های عمرانی و صنعتی از جمله برنامه‌های رئیس جمهور در این سفر است.
در این میان باید در نظر داشت که سواحل خلیج فارس و دریای عمان با توجه به ویژگی های منحصر به فرد خود مکانی مناسب برای توسعه صنعت پتروشیمی است و با توجه به وجود منابع گسترده گاز، قابلیتهای خوبی برای توسعه دارند.
مطالعه برای ایجاد مجتمع های پتروشیمی در سواحل مکران سال ها قبل آغاز شده بود که به دلیل عدم وجود زیر ساختها اقدامی برای اجرائی کردن این مطالعه ها انجام نگرفت و در این مسیر چندی پیش اعلام شد که شرکت سرمایه‌گذاری ساتا در طرح پتروشیمی مکران در چابهار احداث ١٨ واحد پتروشیمی را برنامه‌ریزی کرده است که این میزان شامل ٤ واحد متانول، ٤ واحد متانول آمونیاک، ٤ واحد اوره آمونیاک و ٢ واحد الفین با زیرمجموعه پلی اتیلن سبک، سنگین و خطی و انواع گلایکل‌ها است.
مدیران ارشد شرکت ملی صنایع پتروشیمی با تاکید بر وجود زیرساخت های مناسب برای توسعه صنعت پتروشیمی در چابهار بر این اعتقاد هستند که چابهار در آینده قطب جدید صنعت پتروشیمی ایران خواهد شد.
بدون تردید اجرایی شدن احداث مجتمع های پتروشیمی ، نقطه عطفی در اقتصاد منطقه جنوب شرق کشور خواهد بود و افزون بر ایجاد اشتغال مناسب در منطقه ، به مطرح شدن چابهار به عنوان یک بندر مهم صنعتی و تجاری بزرگ در ایران کمک شایانی خواهد کرد.
در این میان نکته ای که باید مورد توجه ویژه قرار بگیرد درنظر گرفتن شرایط زیست محیطی است و رعایت محیط زیست باید خط قرمز ایجاد مجتمع های پتروشیمی در سواحل منحصر به فرد دریای عمان باشد.
توجه به زیر ساخت های منطقه و رعایت قوانین زیست محیطی می تواند توسعه پاک در این منطقه بکر را به همراه آورد.
طبق برنامه ریزی های انجام شده چابهار به عنوان قطب جدید پتروشیمی ایران میزبان 18 مجتمع پتروشیمی خواهد بود.
طبق برنامه ریزی های اولیه ١٦ طرح پایین دستی نیز در این منطقه تعریف شده که با تکمیل زنجیره ارزش، محصولات متنوع و جدیدی وارد سبد محصولات صنعت پتروشیمی خواهد شد ودر نهایت، توسعه متوازن در بخش های بالادست و پائین دست تکمیل زنجیره ارزش را به همراه خواهد داشت.
تاکنون طبق اعلام متولیان امر در شرکت ملی صنایع پتروشیمی درخواستهای زیادی برای مشارکت و ساخت مجتمعهای پتروشیمی در چابهار مطرح شده و این شرکت در حال بررسی شرایط شرکتهای متقاضی است تا بهترین انتخاب ها انجام شود و تاکنون فقط احداث 2 واحد پتروشیمی توسط شرکت هلدینگ خلیج فارس که چندی پیش توسط مدیرعامل این شرکت اعلام شد نهائی شده است.
معاون مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی درباره مزیت های سواحل دریای عمان برای حضور صنعت پتروشیمی چندی پیش اظهار کرد: ایرانشهر و چابهار، به دلیل نزدیکی به آبهای آزاد دارای اهمیت ویژه ای هستند و دسترسی آسان به بازار مصرف که کشورهای چین و هند بارزترین آنها به شمار می روند، یک مزیت منحصر به فرد است.
محمد حسن پیوندی افزود: ایرانشهردرمقایسه با مناطقی مانند ماهشهر و عسلویه حدود یک هزار کیلومتر به بازارهای هدف مانند، هند و چین نزدیک است و چابهار نیز یک موقعیت ممتاز در منطقه از نظر صادرات به شمار می رود.
کارشناسان اعتقاد دارند که برای توسعه این صنعت باید سالانه ٥ میلیارد دلار سرمایه گذاری انجام شود که امری بسیار سخت و دشوار است اما می توان جذب سرمایه های جدید را با عزمی ملی و با مشارکت فعالتر بخش خصوصی و به ویژه بانک های داخلی محقق ساخت.
در سالهای گذشته به علت عدم پیشرفت مطلوب طرح های توسعه ای و تغییر برنامه ها، ساخت طرح های پتروشیمی با کندی مواجه بوده و سرعت لازم را نداشته است، اما باید تلاش کرد برنامه سرمایه گذاری سالانه ٥ میلیارد دلاری برای توسعه صنعت پتروشیمی عملی شود.
ایران با توجه به ذخایر گسترده هیدروکربوری و دارا بودن اتان، متان، پروپان و بوتان و نیز میعانات گازی شرایط بسیار خوبی برای توسعه صنعت پتروشیمی دارد وبا کمک وزارت نفت باید خوراک مورد نیاز مجتمع های پتروشیمی را تامین کرد ودر این مسیرسرمایه گذار باید مطمئن باشد که دارای خوراک مورد نیاز است.
تحلیلگران انرژی اعتقاد دارند که دسترسی به خوراک و نزدیکی به آب های آزاد به عنوان دو مزیت منطقه چابهار، می تواند زمینه را برای حضور سرمایه گذاران در بخش های متنوع و مرتبط با صنعت پتروشیمی تسهیل کند و بدون تردید ساخت مجتمع های پتروشیمی در این منطقه سود آورخواهد بود و می تواند اقتصاد منطقه را متحول کرده و سبب رونق و شکوفائی شود
برنامه ریزی های انجام شده حاکی از آن است که بهره‌برداری از مرحله نخست این مجموعه بزرگ اقتصادی شامل تولید ١٥ میلیون تن انواع محصولات پتروشیمی در سال طبق برنامه از امسال آغازمی شود و پروژه نهایی در سال ١٣٩٧ به بهره‌برداری کامل خواهد رسید
شرکت سرمایه‌گذاری ساتا کار اجرای طرح ملی آماده‌سازی شهرک پتروشیمی مکران و دعوت از سرمایه‌گذاران با صلاحیت را برای ساخت واحدهای پتروشیمی و تاسیسات عمومی شهرک، مخازن محصولات و خط لوله اتان بر عهده دارد.
این شهرک که در سفرقبلی دکتر روحانی، رئیس جمهوری اسلامی ایران به استان سیستان و بلوچستان مورد بازدید قرار گرفت در نزدیکی چابهار و در محدوده منطقه آزاد تجاری – صنعتی این شهر واقع شده است.
بر پایه این گزارش، در این شهرک اقتصادی، خط تولید محصولات پتروشیمی اوره – آمونیاک، متانول – آمونیاک، انواع پلی اتیلن، الفین، آروماتیک، MTP، MEG و کریستال ملامین به میزان سالانه ١٥ میلیون تن راه‌اندازی خواهد شد که از این میزان تولید ١٣ میلیون تن صادراتی و بقیه محصولاتی است که برای مجتمعهای پتروشیمی و صنایع پایین دستی در نظر گرفته شده تا به عنوان خوراک، مبادله و یا وارد بازار شرق کشور شود.
خوراک این مجموعه، تولید محصولات پتروشیمی، و به طور عمده گازهای اتان و متان است، به‌طوری که روزانه ٣٣ میلیون مترمکعب گاز طبیعی و سالانه ٤میلیون تن اتان نیاز دارد.
گاز طبیعی مورد نیاز این شهرک از طریق خط لوله هفتم سراسری گاز که هم‌اکنون تا ایرانشهر کامل شده تغذیه خواهد شد.
در پایان باید یک بار دیگر بر این نکته تاکید کرد که ایران با توجه به دارا بودن ذخایر گسترده نفت و گاز، آینده ای روشن و چشم اندازی موفق خواهد داشت و می توان با تامین مالی طرحهای توسعه ای در صنعت نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی اقتصاد ایران را متحول کرد.
امروز صنعت پتروشیمی ایران در حال رقم زدن جهشی تازه است و سرمایه گذاران می توانند با تامین مالی طرحها در روند رشد و توسعه این صنعت مشارکت فعالی داشته باشند.