نوآوری در مجتمع های پتروشیمی

به ویژه اگر یک شرکت پتروشیمی آغاز کننده این نوآوری باشد، حتما یک شخص به تنهایی شرایط را برای این نوآوری ایجاد کرده است.

هنوز شواهد سیستماتیک اندکی از شرایط خاصی که باعث بروز نوآوری در یک مجتمع پتروشیمی می شود وجود ندارد. اگرچه، تجربه موارد شخصی حاکی از این است که می توان همه نوآوری ها در مجتمع های پتروشیمی را در دو گروه بزرگ دسته بندی کرد:

·         نوآوری در جهت رشد: اگر در نتیجه نوآوری های فناورانه مجموعه جدیدی از صنایع ظهور کنند یا اگر یک منطقه ای هدفش افزایش رشد باشد، معمولا به روز رسانی فضای عمومی کسب و کار یا کافی نیست یا اینکه بر اساس منابع موجود با همه جوانب قابل انجام نیست. بنابراین، نوآوری در مجتمع های پتروشیمی راهی برای ایجاد رشد پایدار و تمرکز بر منابع موجود در آن فعالیت هاست که بیشترین تاثیر را بر مجموعه ای از کسب و کارها دارد.

در فناوری های زیستی آلمانی، یک تمایلی وجود دارد به اینکه یک راه بهینه پیدا کنند تا دولت بتواند رشد سریع را مورد حمایت قرار دهد و این امر منجر به ایجاد صنعتی شده است که مبتنی بر فناوری پیشرفته زیستی است، و هدف آن این است که بهترین نوآوری ها در مجتمع های پتروشیمی را شناسایی کند. در بسیاری از اقتصادهای در حال توسعه و نوظهور مانند تایلند و اندونزی، دولت ها مناطق خاصی را یافته اند که می توانند در برنامه های توسعه اقتصادی خود از آن استفاده کنند.

·         بحران: اگر یک گروه از صنایع یا یک اقتصاد منطقه ای با تهدیدی مواجه شود که بر اساس آن جایگاهش مورد مخاطره قرار گیرد، چه به دلیل یک شوک ناگهانی باشد با به شکل یک کاهش بلندمدت، سیاست هایی که فقط در برخی موارد به دنبال منزوی کردن مجتمع ها یا مناطق از واقعیت های بازار هستند، در نهایت بسیار غیرکافی هستند. نوآوری در مجتمع های پتروشیمی می تواند یک پاسخ فعال برای منطبق کردن دارایی ها و توانمندی های موجود باشد، که این امر می تواند یا از طریق تقویت کافی آنها باشد تا مجددا قدرت رقابت پذیری خود را به دست آورند یا با مهاجرت آنها به یک بازار جدید که آنها بتوانند پایه و اساس ایجاد یک مجتمع رقابتی باشند.

در ایالت کانکتیکات ایالات متحده آمریکا، کاهش مخارج نظامی و رکود عمومی در اوایل دهه 1990 به افزایش تلاش ها برای توسعه مجتمع های پتروشیمی به عنوان بخشی از نوآوری رقابتی در کل منطقه انجامید. در مجتمع تولید اتومبیل در میدلند بریتانیا، انتقال شرکت روور ابتدائا باعث شد که شرکت ها برای دریافت حمایت دولت با یکدیگر متحد شوند، اما سپس تبدیل به نقطه آغاز یک تلاش گسترده تر برای افزایش رقابت پذیری در مجتمع ها بر اساس اقدام جمعی شد.

در مورد مجتمع های پتروشیمی، داده های موجود حاکی از این است که تمایل به نوآوری در مجتمع ها در قسمت هایی از بخش قابل تجارت کمتر بوده است. در مطالعه ای که در مورد نوآوری در مجتمع ها در سطح جهان انجام شده است و در آن در حدود 1400 مجتمع شرکت کرده اند تنها شش مجتمع پتروشیمی حضور داشته اند. اقتصادهای نوظهور سهم قابل توجهی از نوآوری در مجتمع ها را در بخش های تولیدی سرمایه بر به خود اختصاص داده اند، یک طبقه گسترده که صنعت پتروشیمی را نیز در بر می گیرد.

توجه داشته باشید که سطح نوآوری در مجتمع ها به این معنا نیست که هیچ سیاست فعال دولتی به طور مستقیم در مجتمع های پتروشیمی وجود ندارد. اگرچه، وقتی چنین سیاست هایی وجود داشته باشد، آنها فاقد یک تمرکز خاص منطقه ای هستند یا جایی که سیاست های خالص دولت و برنامه های آنها بدون دخالت سایر بخش های مجتمع در طراحی و اجرای آنها در نظر گرفته می شود. نمودار 1 تمرکز اصلی در نوآوری های مجتمع ها را نشان می دهد.

رشد فرصت ها در صنعت پتروشیمی در همه مراحل توسعه و در همه اقتصادها می تواند دیده شود و دیده شده است. در اقتصادهای پیشرفته، صنعت پتروشیمی یک صنعت تقریبا بالغ است، جایی که رشد نتیجه اقدامات بنگاه های انفرادی است که سهم بازار زیادی به دست آورده اند یا بازار را از طریق محصولات و خدمات جدید توسعه داده اند. این نوع رشد معمولا باید به صورت انفرادی دنبال شود.

اگرچه در اقتصادهای نوظهور محصولات شیمیایی می توانند یک عامل حیاتی در حرکت از مرحله توسعه مبتنی بر عوامل تولید به مرحله توسعه مبتنی بر سرمایه بری است. اگر تلاش و اراده ایجاد مجتمع های پتروشیمی وجود داشته باشد این مجتمع ها می توانند شکل بگیرند، که معمولا هم توسط دولت ها اداره می شوند تا بتوانند فضای کسب و کار را بهبود ببخشند و ریسک های ناشی از چنین تعهد سخت مالی را کاهش دهند.

بحران ها مجتمع های پتروشیمی شکل گرفته در اقتصادهای پیشرفته را تحت تاثیر قرار داده اند. اما این بحران ها معمولا بر بنگاه های انفرادی تاثیر می گذارند، نه بر مجتمع ها. این نوع بحران ها در اقتصادهای نوظهور هم وجود داشته اند، مخصوصا در طول بحران آسیا در سال 1997. اما صنایع پتروشیمی در این کشورها معمولا چندان توسعه یافته نبودند و بحران به قدری جدی بود که اصلا ایجاد مجتمع های تجاری در اولویت هیچ کشوری قرار نداشت.

در اقتصادهای پیشرفته، به ویژه مجتمع های پتروشیمی پیشرفته و برتر در اروپا، چشم انداز در حال تغییر است. یک حس قوی وجود دارد که موقعیت قوی سنتی این مجتمع ها می توانند به شکل داده شده در نظر گرفته شوند. ترکیب افزایش رقابت در آسیا و افزایش فشار مقررات در اروپا باعث شده است که بسیاری از شرکت ها به این نتیجه برسند که اقدام مشترک در حال حاضر بسیار ضروری است.