مشروح جلسه پرسش و پاسخ خبرنگاران با معاون وزیر نفت و مدیر عامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی

مشروح جلسه پرسش و پاسخ خبرنگاران با معاون وزیر نفت و مدیر عامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی
(دوشنبه ۸ شهریور ۱۳۹۵) ۱۵:۲۷

شاهدایی: معتقدیم در صورتی که شرکت ها بتوانند واحد بازرگانی را تجمیع کنند، باز هم ایران می تواند در سطح جهانی تعیین کننده باشد. هم اکنون یکپارچه سازی بازرگانی پتروشیمی ها در اولویت است.

- نکونیوز: آیا یکپارچه سازی محصولات پتروشیمی تناقضی با اصل 44 و خصوصی سازی ندارد؟

شاهدایی: بر اساس اصل 44 باید مجتمع های پتروشیمی خصوصی می شدند، شرکت بازرگانی پتروشیمی و نیز سایر شرکت ها بر اساس این قانون باید از بدنه شرکت ملی صنایع پتروشیمی  جدا می شدند. یکپارچه سازی بازرگانی صنعت پتروشیمی هیچ مغایرتی با اصل 44 ندارد و هر هلدینگ و شرکتی می تواند در این امر مشارکت کند. وقتی هر هلدینگ و شرکت مستقل بازاریابی می کند در واقع کار خرده فروشی انجام می دهد نه عمده فروشی. خرده فروشی باعث شده است دیگر نتوانیم در منطقه تعیین کننده قیمت باشیم و از سوی دیگر شرکت ها وارد رقابت شده و قیمت ها را کاهش می دهند، به گونه ای که سایر کشورها برای محصولات ایرانی تعرفه تعیین کنند. درصورتی که عرضه محصولات یکپارچه باشد، می توانیم تنها سیاست گذار و قیمت گذار در بازار منطقه باشیم.با توجه به منافع ملی، باید فروش محصولات تجمیع شوند.در گذشته شرکت بازرگانی پتروشیمی فروش محصولات را بر عهده داشت و می توانستیم از محل اعتبارمحصولات فاینانس بگیریم. به همین جهت است که در حال حاضر در اخذ فاینانس ها به ویژه در بخش هلدینگ ها موفق نبوده ایم. در گذشته که به صورت یکپارچه محصولات پتروشیمی ایران در بازارهای بین المللی عرضه می شد، ایران در جایگاه چهارم قرار داشت اما هم اکنون سابیک جلوتر است و ما رتبه خود را از دست داده ایم. معتقدیم در صورتی که شرکت ها بتوانند واحد بازرگانی را تجمیع کنند، باز هم می توانیم در سطح جهانی صاحب نام باشیم. هم اکنون یکپارچه سازی بازرگانی پتروشیمی در اولویت است، اما باید شرکت ها تصمیم می گیرند که این کار را زیر لقای شرکت بازرگانی پتروشیمی انجام دهند یا شرکت دیگری .

- کسب و کار: با توجه به تلاش شما برای جذب سرمایه گذار خارجی و فاینانس، برای عبور از تحریم دلار و بانک ها چه تمهیداتی اندیشیده اید ؟

شاهدایی: سرمایه گذاران خودشان این مساله را بررسی می کنند. با وجود خصوصی شدن پتروشیمی هنوز مرجع بانکها، شرکت ملی صنایع پتروشیمی است و تضمین شرکت ملی صنایع پتروشیمی را می خواهند. شرکت های خارجی نیز که می خواهند سرمایه گذاری کنند، امکان سنجی را به گونه ای که قابل قبول بانک های بین المللی است انجام می دهند. ما برای سرمایه گذاران خارجی چند شرط را درنظر گرفته ایم؛ از جمله باید یک شریک ایرانی داشته باشند. باید از توانمندی های داخلی کشور از جمله نیروی متخصص و تحصیل کرده و سازندگان، مشاوران و پیمانکاران بهره ببرند؛ حتما لازم است که زنجیره ارزش را تکمیل کنند. شرکت ملی صنایع پتروشیمی وظیفه تامین خوراک بر عهده دارد البته به شرطی که سرمایه گذاران زنجیره تولید محصولات را تکمیل کنند .باید توجه داشت که سرمایه گذاری در داخل کشور به طور مستقیم با روابط سیاسی ارتباط دارد و هر چه روابط سیاسی بهتر باشد، سرمایه گذاری صورت می گیرد.  اما با کوچکترین بحران، همان مشکلات گذشته را خواهیم داشت.

-مردم سالاری: آیا آتش سوزی های اخیر در روند سرمایه گذاری ها تاثیر منفی دارد؟ سیستم اتفاء حریق آیا بر اساس استانداردهای روز ارتقاء یافته است؟ آیا در حوادث اخیر در مجتمع های پتروشیمی حمله سایبری نیز رخ داده است؟

شاهدایی: سازمان ها و ارگان های مربوطه اعلام کردند که علت حادثه های آتش سوزی اخیر در پتروشیمی ها، حمله سایبری نبوده است. در  یکی دو مورد از تجهیزاتی که خریداری شده است، بدافزارهایی مشاهده و کنترل شد. علت آتش سوزی عدم رعایت دستورالعمل های HSE بوده است. باید این نکته را یاد آوری کرد که طراحی صنعت نفت از ابتدا خارجی بوده است. بنابراین تمام دستورالعمل های بهره برداری مربوط به اصول ایمنی و ضوابط HSE  بر اساس استانداردهای بین المللی تدوین و ابلاغ شده است.

حتی راه اندازی طرح ها فرایند خاصی دارد. پتروشیمی صنعتی پرخطر است و قابل قبول نیست که بگوییم آتش سوزی طبیعی است. باید قوانین HSE رعایت شود. از سوی دیگر لازم است تجهیزات لازم برای کنترل حادثه را داشته باشیم. برای کنترل حادثه سطح یک در مجتمع ها تعریف شده و سطح 2 و 3 نیز مسئول پشتیبانی مجتمع ها در منطقه هستند. چون مجتمع ها از نظر فرآیندی مرتبط هستند، اگر حادثه کنترل نشود به سایر واحدها منتقل خواهد شد.در مورد پتروشیمی بوعلی سینا باید بگویم به دلیل عدم رعایت مسائل ایمنی و دستورالعمل ها در فرایند تعمیر پمپ واحد پارازیلین، شاهد آن حادثه بودیم.

خسارت وارد شده به پتروشیمی بوعلی سینا از سوی شرکت بیمه گذار در حدود 60 میلیون دلار برآورد شده است، اما به نظر می رسد خسارت واقعی به این مجتمع پتروشیمی در حدود 100 میلیون دلار است.

-اطلاعات: چرا در دوران مدیریت شما، چنین حوادثی در مجتمع های پتروشیمی رخ داد؟

شاهدایی: حادثه مقوله عجیبی نیست، اما امروز به دلیل وجود فضای مجازی آزاد که شرایط استفاده از آن را این دولت ایجاد کرد، انتشار اخبار حوادث گسترش پیدا کرده است. ما در سالهای 90، 91، 92 هم در صنعت پتروشیمی حوادثی داشتیم، بنابراین آتش سوزی در صنعت نفت مقوله عجیبی نیست.

- ایلنا: تفاهم نامه با شرکت های توتال و لینده در چه مرحله ای قرار دارد؟

شاهدایی: سقف این تفاهمنامه ها هنوز مشخص نیست، امضای تفاهمنامه با توتال برای اطمینان آن شرکت در راستای تامین خوراک اتان و گاز مایع بود. مقرر شد آن شرکت طرح خود را بر این اساس طراحی و به ما معرفی کند. طرح باید تصویب شود و پس از تصویب آن، برآورد اقتصادی صورت می گیرد. امضای تفاهمنامه شرکت لینده با پتروشیمی کیان در راستای اجرای یک واحد الفین و تکمیل زنجیره آن است که دو طرف  در حال بررسی و  امکان سنجی موضوع هستند.

- مشعل: تدوین آیین نامه رگولاتوری در چه مرحله ای است و چه کمکی به صنعت پتروشیمی می کند؟

شاهدایی: در همه جای دنیا سازمان های رگولاتوری در حال فعالیت هستند و پس از اجرای اصل 44 و خصوصی سازی مجتمع ها، باید رگولاتوری باشد که بر مبنای منافع ملی کشور تصمیم گیری کند. رگولاتوری در حوزهای  HSE، صادرات، منابع انسانی، قیمت گذاری و ... سیاستگذاری است.پس از خصوصی سازی در صنعت پتروشیمی، شرکت های پتروشیمی با مشکلاتی روبرو شدند به گونه ای که روی دست یکدیگر بلند می شوند، شیفت ها را عوض می کنند، دستمزد را بالا می برند. هم اکنون خود هلدینگ ها می خواهند شرکت ملی صنایع پتروشیمی در این زمینه به آن ها کمک کند و رگولاتور باشد. ما متولی توسعه صنعت هستیم، ولی  برای انجام رگولاتوری در صنعت، باید برخی قوانین اصلاح و یا قوانین جدید تصویب شود.

با توجه به حوادث اخیر در صنعت پتروشیمی و مشکلات بوجود آمده، نمایندگان مجلس مشکل را درک کردند و با صنعت همراه هستند. از ما خواستند موارد لازم مانند تبصره و یا آئین نامه های مورد نیاز را برای الحاق به اصل 44 در راستای رگولاتوری شرکت ملی صنایع پتروشیمی را اعلام کنیم.

- رادیو: وزیر صنعت، معدن و تجارت تاکید دارد که پتروشیمی ها باید از بورس کالا خارج شوند، آیا این موضوع اخلال ایجاد نمی کند؟

شاهدایی: عرضه محصولات در بورس و خارج از آن، معایب و مزایای خود را دارد و این معایب و مزایای عرضه باید در کمیته های تخصصی بررسی شود؛ اکنون بر اساس قانون، عرضه محصولات باید در بورس صورت گیرد. اگرچه بورس مشکلاتی دارد و نیاز به شفاف سازی دارد. اختلالات بورس موجب شده است تا مقامات بگویند، عرضه محصولات پتروشیمی باید خارج از بورس انجام شود، اما به نظر من باید بورس را قانونمندتر و شفاف تر کنیم.

- فارس: با توجه به مشکلات بورس، نظر صریح شرکت ملی صنایع پتروشیمی در مورد خروج از بورس کالا چیست؟ آیا این مساله به اقتصاد ملی، صنایع پایین دست و اشتغالزایی آسیب می زند یا خیر؟ کدام شرکت های خارجی درصدد سرمایه گذاری در ایران هستند؟ آیا شما تضمین کننده شرکت های ایرانی هستید؟

شاهدایی: مشکلات صنایع پایین دست فقط مربوط به بورس نیست. عوارض آن در کل صنعت دیده می شود؛ این مشکلات باید حل شوند تا صنایع تکمیلی بتوانند سرمایه گذاری و رشد کنند. یکی از مشکلات این بخش مربوط به واردات محصولات با قیمت پایین تر است. از سوی دیگر، برخی ها  قوانین را دور می زنند و عوارض پرداخت نمی کنند. به طور کلی عوامل زیادی مشکل زا است و تنها بورس ایجاد مشکل نکرده است.

شرکت ملی صنایع پتروشیمی متولی توسعه این صنعت و پشتیبان صنایع تکمیلی است و باید زنجیره را تکمیل و محصول را به دست صنایع پایین دست برساند. درهمین راستا مشاهده می شود، تولید کنندگان گرید مورد نیاز بازار مصرفی داخل را تولید نمی کنند و به دنبال تولید گرید بازار صادراتی هستند. برخی شرکت ها می خواهند با عرضه و تقاضای بازار بازی کنند تا قیمت را  بالا نگه دارند و این امر است که  وضعیت صنایع کوچک را با مخاطره می اندازد. از زمانی که مدیریت شرکت ملی صنایع پتروشیمی را برعهده گرفتم، با شورای رقابت در ارتباط مستمر هستیم، به طوریکه در این بخش بسیار تاثیرگذار بودیم. چرا که می دانیم کدام شرکت ها چه چیزی و به چه میزانی می توانند تولید کند. درمورد شرکت های سرمایه گذار خارجی نیز نمی توانم نامی را عنوان کنم، چرا که این شرکت ها با توجه به نگرانی هایی که دارند خواستند تا زمانی که قرارداد نهایی امضاء نشده است، نامی از آنها برده نشود. تمام شرکت های خصوصی با مشکل تضمین مواجه هستند، تدابیر لازم اندیشیده شده است و اگر خطوط اعتباری تعریف شود، شرکت ها از آن بهره مند خواهند شد.

-عصر پتروشیمی: چرا قرار است دوباره بازرگانی پتروشیمی تجمیع شود و این کار توسط شرکت بازرگانی پتروشیمی  صورت گیرد درحالی که هلدینگ خلیج فارس پیش از این درصدد صادرات از طریق شرکت بازرگانی خود بوده است؟

شاهدایی: هلدینگ خلیج فارس خصوصی است و با وجود این که 45 درصد سهام شرکت بازرگانی پتروشیمی را دارد، ترجیح داده است شرکت مستقلی تاسیس کند. البته همچنان صادرات برخی محصولات را از طریق شرکت بازرگانی پتروشیمی انجام می دهد.

- ایرنا: مطالبات بلوکه شده شرکت های پتروشیمی چقدر است؟ تجهیزات بلوکه شده در چه وضعیتی هستند؟ آیا برنامه ای برای سرمایه گذاری در خارج از کشور دارید؟

شاهدایی: ما در شرکت ملی صنایع پتروشیمی به دنبال پول های بلوکه شده نیستیم. شرکت جم اعلام کرده است که پول های بلوکه شده آن ها بازگشته است. شرکت هایی که تجهیزات آن ها بلوکه شده است، در تلاش برای گرفتن تجهیزات خود هستند.  با توجه به نیاز و توان داخلی برنامه ای برای سرمایه گذاری در خارج از کشور نداریم و بیشتر تشویق می کنیم تا سرمایه گذاران خارجی به ایران بیایند. کشور ایران از نادر کشورهایی است که انواع خوراک پتروشیمی را در دست دارد.

- دنیای اقتصاد: چه موانعی بر سر راه سرمایه گذاری خارجی است؟ برنامه شما برای تکمیل زنجیره چیست؟

شاهدایی: به طور کلی صنعت پتروشیمی از خام فروشی جلوگیری می کند. البته فروش پلیمر یا متانول در خود صنعت خام فروشی محسوب می شود ،چرا که زنجیره تولید آن می تواند تکمیل تر شود. یکی از تکنولوژی های روز دنیا تبدیل متانول به پروپیلن است و ما نیز کارهای لازم برای این کار را از سال های قبل شروع کردیم. سیاست ما برای سرمایه گذاری جدید این است که خوراک را به شرکت هایی بدهیم که تنها تولیدکننده مواد میانی نیستند بلکه محصولات ابتدایی را تا  انتهای آن زنجیره تولیدکنند.

- فرصت امروز: آیا مقوله رگولاتوری شرکت ملی صنایع پتروشیمی تا پایان دولت به نتیجه می رسد؟ تولیدکنندگان از مشخص نشدن قیمت خوراک و بالا بودن قیمت اتان ناراضی هستند، در این حوزه چه اقدامی انجام داده اید؟

شاهدایی: تلاش می کنیم تا در دولت یازدهم، رگولاتوری شرکت ملی صنایع پتروشیمی اجرایی شود. در مورد اتان، وزارت نفت تعیین کننده قیمت است. شرکت ها در این زمینه اعتراضاتی دارند که اعتراض آن ها در دست بررسی است. همان گونه که قیمت گاز با توجه به اعتراض ها بررسی و مشکلات حل شد؛ این مورد نیز درحال پیگیری است.

- عصر اقتصاد: قیمت اتان هم اکنون چقدر است؟ گفته می شود که قیمت بالا است و تولیدکنندگان معترض هستند.

شاهدایی: هم اکنون قیمت اتان 240 دلار توسط وزارت نفت تعیین شده است. قیمت اتان در دست بررسی است.

- عصر آزادی: از واگذاری هایی که در راستای خصوصی سازی انجام شده است، چه مقدار واقعی بوده است؟ پس از برداشته شدن تحریم ها چقدر ارزآوری داشتید؟

شاهدایی: از روز اولی که صنعت پتروشیمی پایه گذاری شد، مقرر بود که پس از به تولید رسیدن مجتمع ها، آن ها به بخش خصوصی واگذار شوند. بنابراین همیشه نگاه خصوصی سازی در صنعت وجود داشته است. طرح های زیادی اجرا و در دست دولت باقی مانده بود که از طرفی بار سنگین بر دوش دولت بودند و از سوی دیگر گفته می شد که بخش خصوصی بهتر می تواند مجتمع ها را اداره کند. ما دخالتی در خصوصی سازی نداشتیم. اما از روز اول گفتیم که فرصت دهید تمام زوایای خصوصی سازی دیده شود. هم اکنون 10 تا 15 درصد صنعت پتروشیمی به بخش خصوصی واقعی سپرده شده است. در سال 1394 نیز 18.8 میلیون تن محصول به ارزش 9.6 میلیارد دلار صادر شد.

- عصر ایران: شاهد انحصار گرایی در عرضه بورس هستیم، کی به این مساله پایان می دهید؟

شاهدایی: انحصار گرایی نیز یکی از مشکلات پایین دست است. صنعت پتروشیمی صنعت اشتغالزا نیست؛ ممکن است در زمان اجرای طرح های پتروشیمی برای تعدادی شغل ایجاد کند، اما پایدار نیست، اما صنایع پایین دست درصد بالایی از  اشتغالزایی را به دنبال دارند و می توانند مشکل بیکاری در کشور را حل کنند.  در تلاش هستیم تا کاری کنیم که صنایع پایین دست تقویت و کارگاههای غیر فعال، فعال شوند. در این راستا یک سری مسایل باید حل شود و برای این امر نیاز به اصلاح و وضع قوانین است.

- بلومبرگ: آیا آتش سوزی های رخ داده در صنعت پتروشیمی، چون شما خانم هستید، بزرگنمایی شد؟

شاهدایی:  فکر نمی کنم به خاطر خانم بودن من این مسایل اتفاق افتاده باشد. در کشور و صنعت نفت نیز حوادثی اتفاق افتاده و این ها ربطی به خانم بودن من ندارد.

تعداد بازدید : ۹۶۹