بیژن زنگنه عصر دیروز (دوشنبه ـ ١٨ خردادماه) در برنامه زنده تلویزیونی اقتصاد ایران حضور یافت و پیرامون موضوع های مختلف صنعت نفت صحبت کرد.
به گزارش خبرنگار نیپنا، وزیر نفت با بیان این که در حال حاضر ارزش محصولات پتروشیمی در کشور بیش از ٢٠ میلیارد دلار است، اظهار کرد: حدود ١٢ سال قبل این رقم حدود یک میلیارد دلار بود و در این سالها کار زیادی انجام شد اما این میزان در کمتر از ١٠ سال آینده می تواند به بیش از ٧٥ میلیارد دلار هم برسد و خوراک آن وجود دارد. الآن تعدادی سرمایه گذاری در حال اجرا داریم که طی دو سال آینده تا ٥ میلیارد دلار به ارزش محصولات پتروشیمی می افزاید.
زنگنه افزود: تعدادی از واحدهای پتروشیمی وجود دارد که خوراک ندارند، مثل پتروشیمی کاویان که یک میلیون تن خوراک می خواهد و با افتتاح فازهای جدید پارس جنوبی این خوراک تامین می شود. برخی واحدها هم در ایلام، لرستان و مهاباد و ... خوراک می خواهند تا محصولات زیادی را تولید کنند.
وی ادامه داد: حدود ٨ میلیارد دلار سرمایه گذاری از طرف فاینانس چین و صندوق توسعه ملی تامین شده و ال سی آنها باز و قطعی شده است اما نیاز بیشتری به سرمایه گذاری داریم تا بتوانیم صنعت پتروشیمی را که برنامه توسعه آن کاملا مشخص است پیش ببریم و ظرف کمتر از هفت سال تولید ایران به حدود ٧٥ میلیارد دلار برسد و در عین حال صنایع پایین دستی پتروشیمی را هم در ذیل این صنعت پیش ببریم. ما الآن محصول پایه را تولید می کنیم و باید به زنجیره تولید برسیم و با ایجاد شهرکهای پتروشیمی دیگر تولیدها را هم داشته باشیم.
وزیر نفت به خصوصی سازی پتروشیمی در سالهای گذشته اشاره کرد و گفت: این مجموعه در این روند خسارتهای جبران ناپذیری دید و ما تقریبا یک شرکت مشرف به موت را تحویل گرفتیم و حالا باید دوباره احیا شود تا بتواند ماموریتهای جدید را به عنوان یک سازمان توسعه ای انجام دهد. امیدوارم امسال واحدهای جدید به مدار بیاید و سال آینده هم موارد دیگر آماده شود. البته تعدادی هم که تازه سرمایه گذاری شده چند سالی طول می کشد تا به نتیجه برسد
وزیر نفت در تعریف اقتصاد بدون نفت گفت: زمانی یک بودجه متکی به نفت داریم که از نظر من بسیار بد است و الان کم شده است. این که با افت قیمت نفت اصلا نتوانیم کشور و امور جاری خودمان را اداره کنیم و زندگی دچار اختلال شود بد است ولی اقتصاد مبتنی بر نفت بد نیست و اگر بنا بر نفت و صنایع وابسته و مشتق از نفت مثل پتروشیمی ها، پالایشگاهها و خدمات مهندسی در نفت شود بد نیست.
وی افزود: مسئله مهمتر این است که درآمد نفت را چطور خرج می کنیم و آیا قرار است به بودجه تزریق و خرج شود و یا می خواهیم آن را طبق سیاست کلی نظام به صندوق توسعه واریز کرده و خرج توسعه کشور کنیم ؟ نفت را باید داشته باشیم اما این که با درآمد آن چطور رفتار می کنیم مهم است؛ طبق قانون برنامه پنجساله کشور این پول باید هر سال به صندوق توسعه ملی واریز شود و هر سال سهم آن افزوده و صرف دادن وام به طرحهای اقتصادی کشور شود.
وضع مناسب در عسلویه و ماهشهر برای سرمایه گذاران
وزیر نفت با اشاره به برنامه خود برای ایجاد و تکمیل زنجیره تولید در نفت و گاز کشور گفت: زنجیره ای از تولیدات نظیر پتروشیمی ها و پالایشگاهها می تواند ذیل تولید نفت و گاز وجود داشته باشد و طبق بیانات مقام معظم رهبری از خام فروشی جلوگیری شود و نمونه آن هم همین پروژه سیراف است. اقدام دیگر افزایش تولیدات پتروشیمی است.
وی ادامه داد: ما از همه این برنامه ها حمایت می کنیم و در دو منطقه عسلویه و ماهشهر شرایط بسیار خوبی را برای سرمایه گذاران فراهم کرده و می کنیم.
زنگنه با بیان این که دو مدل مشعل وجود دارد، اظهار کرد: یک مدل از این مشعلها در پارس جنوبی است و بخشی از آنها به این دلیل است که واحدهای تولید گوگرد دیر به مدار تولید رسیدند و مثلا گاز اسیدی تولیدی که باید به گوگرد مذاب و بعد جامد تبدیل می شد وجود نداشت و سوخته می شد. در حال حاضر این واحدها در حال ایجاد است. یک سری مشعل هم در مناطق دیگر دریا و خشکی وجود دارد که پس از جداسازی گاز از نفت، مقدارشان کم است و سوزانده می شود. برای برخی از این مشعلها واحدهای تولید ان جی ال داریم و برای بخشی از آنها برنامه نداشتیم تا این که سال گذشته تصمیم گرفتیم از بخش خصوصی استفاده کنیم.
وی گفت: ٧٠٠ میلیارد بشکه نفت در مخازن وجود دارد و برآورد ما این است که با این میزان، ضریب بازیافت بیش از ٢٠٠ میلیارد بشکه را می توانیم برداشت کنیم که حدود ٣٠ درصد می شود. حالا اگر بتوانیم حتی یک درصد این میزان ضریب بازیافت را افزایش دهیم حدود ٧ میلیارد بشکه نفت به دست می آوریم و با این قیمتهای حدود ٦٠ دلار حدود ٤٠٠ میلیارد دلار می شود و برای رسیدن به این هدف هرچقدر خرج کنیم باز هم ارزش دارد.
این گزارش می افزاید: وزیر نفت همچنین در پاسخ به سئوالی در مورد تامین خوراک گاز شرکتهای خصوصی فعال در صنایع، گفت: نمی دانم منظور کدام شرکت است؛ در حال حاضر گاز را به صنایع حدود ١١٠ تومان می دهیم که کمتر از ٤ سنت است. همین گاز در ترکیه با وجود افت قیمت بالای ٣٠ سنت است و من فکر نمی کنم جایی در دنیا به همین راحتی و این قیمت عرضه شود. بالاترین قیمت گاز عرضه شده برای پتروشیمی ها ١٣ سنت است. البته قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت که در سال گذشته در مجلس تصویب شد به ما تکلیف کرده است که قیمتهای جدیدی را با توجه به نکاتی عرضه کنیم و در بخش پتروشیمی هم اگر کسی در صنایع پایین دستی سرمایه گذاری کرد زنجیره تخفیف را بدهیم. اما با این وجود نرخ گاز عرضه شده به صنایع کاهش پیدا نمی کند و این نرخ فعلی کم است و برای صنایع آتی و سرمایه گذاران خارجی هم نرخ گاز نرخ تعیین کننده نیست و نرخهای ما هم خوب است.
وی تصریح کرد: این موضوع را هم در نظر داشته باشید که هر کسی که تولید می کند هرچقدر مواد اولیه ارزانتر باشد نباید قیمت کالای بالاتری داشته باشد. باید به حد معقولی برسیم تا اقتصاد ملی فعال شود.
وزیر نفت با اشاره به برنامه آغاز به کار پروژه پالایشگاهی سیراف با حضور معاون رئیس جمهوری، که در عسلویه انجام شد، گفت: در جریان توسعه ٢٧ فاز پارس جنوبی حدود یک میلیون بشکه در روز تولید میعانات گازی داریم. ١٢٠ هزار بشکه از این تولیدات میعانات خوراک پتروشیمی ها شده و بقیه آن صادر می شود. یک پالایشگاه ٣٦٠ هزار بشکه ای به نام ستاره خلیج فارس داریم که امیدواریم فاز اول آن اواخر امسال بهره برداری شود. همچنین ١٢٠ هزار بشکه هم برای پالایشگاه دوم شیراز در نظر گرفته شده و ٤٨٠ هزار بشکه باقی می ماند که اگر این مقدار را پالایش و فرآورش کنیم دیگر در این زمینه به نظر مقام معظم رهبری که همان پرهیز از خام فروشی بود، می رسیم.
وی با بیان این که این مجتمع ٤٨٠ هزار بشکه ای میعانات گازی در واقع ٩ مالک دارد، افزود: این مجموعه ٨ پالایشگاه ٦٠ هزار بشکه است که هر کدام گروهی از شرکتهای بخش خصوصی مالک آنها هستند و یک مجموعه پشتیبان و زیر ساخت هم هست که به این شرکتها خدمات می دهد. راه اندازی هر کدام از این پالایشگاهها حدود ٣٠٠ میلیون دلار هزینه دارد و در مجموع ٢,٥ میلیارد دلار می شود. هزینه ایجاد این شرکت زیرساخت هم حدود ٥٠٠ تا ٦٠٠ میلیون دلار است و می توان گفت که در مجموع این پروژه سیراف حدود ٣ میلیارد دلار ارزش دارد.
وزیر نفت با تاکید بر این که از نظر اقتصادی پروژه سیراف پروژه ای قابل قبول است، گفت: این پروژه ها ظرف سه سال باید به نتیجه برسد و در سال ٩٧ باید در مدار تولید باشد. تولیدات این پالایشگاهها نفت گاز، سوخت جت، گاز مایع و نفتای سبک و سنگین است و این زنجیره می تواند کامل شده و این نفتای سبک و سنگین خوراک پتروشیمی شود و همین امروز برخی سرمایه گذاران می گفتند که ما از همین امروز به دنبال طراحی برای مراحل بعدی هستیم.